اصول نگهداری ابزار عکاسی
قبل از مطالعهٔ دقیق دفترچهٔ راهنماى دوربین و آشنایى کافى با طرز عمل آن دست به کار عکاسى نشوید. براى گرفتن بهترین نتیجه باید امکانات هر دستگاه را کاملاً فرا گیرید.
دوربین خود را امانت ندهید. در صورت مشاهدهٔ کوچکترین اختلال در کار یکى از قسمتها آن را بدون دستکارى به متخصص مطمئن بسپارید و خود هیچوقت قسمتهاى مختلف دوربین مخصوصاً عدسى را باز نکنید. از روغنکارى دوربین بپرهیزید. اجزاء دوربین از کوچک تا بزرگ اساس مشترکى دارند و عمل و نتایج هر کدام نیز تقریباً یکسان است؛ اما باید توجه داشت که طرز بکار انداختن همین وسیلههاى مشابه در دوربینهاى مختلف تفاوتهایى دارد و به علت ظرافت و دقت فراوانى که در ساختمان دوربینها بهکار مىرود، کوچکترین بىتوجهى ضایعات سنگینى بهبار خواهد آورد. مخصوصاً در دوربینهاى دقیق و گرانقیمت که ساختمان آنها پیچیدهتر است این احتمال بیشتر وجود دارد.
- نگهداری عدسی
- نگهداری فیلتر
- نگهداری فیلمهای رنگی
- نگهدارى عدسىها
پوشش ظریف و حساس عدسىها ممکن است به هنگام نظافت آسیب ببیند. براى پاک کردن عدسىها بهتر است از فوتک و برسهاى بسیار نرمى که مخصوص این کار است، استفاده شود. کاغذهاى مخصوص نیز براى پاک کردن عدسىها وجود دارد که بىضررند.
درپوش عدسىها را جز در مواقع لازم بر ندارید. عدسىها را در معرض رطوبت و تابش مستقیم نور خورشید قرار ندهید. آنها را در کمال پاکیزگى نگهدارید؛ زیرا گردوغبار از وضوح تصویر مىکاهد و در نتیجه کنتراست آن را کم مىکند. از پارچهٔ جیر براى پاک کردن عدسىها نباید استفاده کرد، چون ممکن است باعث خراشیدگى عدسى شود. از بکار بردن هرگونه مایعى جداً خوددارى نمایید، حتى مایعاتى که براى این کار ساخته شده باشند. چنانچه گردوغبار به داخل لنز راه یافته باشد، آن را شخصاً پاک نکنید و از یک کارشناس مطمئن بخواهید تا اینکار را انجام دهد.
ظهور لکههاى زرد در داخل لنز خبر از جدا شدن عدسىها مىدهد. این وضع در نتیجهٔ زمین خوردن دوربین یا نرم شدن چسب میان عدسىها پیش مىآید. براى جلوگیرى از این وضع، باید از قرار دادن دوربین در جاى گرم خوددارى کرد و سرانجام اینکه لنزها را باید از نور شدید و بخارهاى زیانآورى که از بیشتر مواد شیمیایى متصاعد مىشود، محافظت نمود.
- نگهدارى فیلمهاى رنگی
فیلم خام باید در محل خشک و خنک نگهدارى شود. زیرا حرارت فیلم را خراب مىکند و رنگها را تغییر مىدهد. فیلم را باید دو ساعت قبل از عکسبردارى در حرات عادى محیط قرار داد. پس از عکسبردارى نیز باید در کوتاهترین زمان آن را ظاهر کرد. فیلم عکس گرفته شده سریعتر از فیلم عکسبردارى نشده کیفیت خود را از دست مىدهد.
عکس و فیلمهاى رنگى ظاهر شده نباید زمان زیادى در مقابل تابش نور بمانند. زیرا رنگ خود را رفتهرفته از دست مىدهند. عکسهاى رنگى را در آلبوم و فیلمهاى رنگى را در قوطىهاى در بسته نگهدارى کنید. اسلایدهاى خود را هرگز در یخچال قرار ندهید زیرا رطوبت زیانبخشتر از گرما و خشکى است. حفظ اسلایدها از رطوبت و گرما را باید با انتخاب قالبى شروع کنید که اجازهٔ رسیدن هوا به فیلم را بدهد. البته این قابها گردوغبار را بهخود راه مىدهند. قابهایى هم وجود دارند که نفوذناپذیرند. هنگام استفاده از آنها باید دقت کرد رطوبت هوا زیاد نباشد. اگر در تابستان، در مناطق مرطوب فیلمها را در قاب شیشهاى قرار مىدهید، در اولین نمایش با پروژکتور قطرات آب ظاهر خواهد شد و به این ترتیب فیلمها دچار خرابى خواهند شد. فیلمهاى رنگى را کافى است در پاکتهاى مخصوص، در محیطى خشک و خنک نگهدارى کنید.
- نگهدارى فیلترها
در نگهدارى فیلترهاى شیشهاى باید دقت کافى بهعمل آورد. فیلترهاى شیشه رنگی، با نور تغییر رنگ نمىدهند. اما باید احتیاط کرد که خش بر ندارند و شفافیت خود را از دست ندهند. و باید همیشه تمیز و عارى از گردوغبار و اثر انگشت باشند.
فیلترهاى ژلاتینى با وجود تنوع زیاد، چون شکننده هستند و زود خش برمىدارند و اثر انگشت از روى آنها پاک نمىشود و به سهولت گردوخاک مىگیرند، براى استفادهٔ آماتورى مناسب نیستند. در مواردى که مورد استفاده نیستند باید درون جعبه یا محفظهٔ تیره محفوظ از نور نگهدارى شوند.
فیلترها باید طورى روى عدسى سوار شوند که در حد امکان نزدیک به سطح عدسى و در موازات آن باشند. پس از بستن فیلتر، آفتابگیر (سایهبان) را فراموش نکنید، چون در غیراینصورت نتیجهٔ دلخواه بهدست نمىآید.
در هنگام خرید فیلتر دقت کنید تا ساخت کارخانههاى معروف و معتبر باشند. بههرحال مىتوانید آزمایشى را نیز انجام دهید: حلقهٔ فیلتر را میان دو انگشت بگیرید و آن را به راست و چپ، بالا و پایین متمایل کنید و همینطور حرکت دایرهآى بدهید. هیچگونه ناصافى و ناهموارى در سطح آن نباید بهچشم بخورد. یک فیلتر معیوب، ارزش دوربین و عدسى را هم از بین خواهد برد.