امداد و کمک های اولیه – شوک
فهرست مطالب
امداد و کمک های اولیه – شوک
هرگونه اختلال در نظام گردش خون یک فرد که منجر به اختلال در عملکرد ارگان‌هاى حیاتى بدن مى‌گردد را شوک مى‌نامیم. شوک مى‌تواند ناشى از:
۱. کاهش حجم خون و مایعات بدن به‌علت خونریزی، اسهال و استفراغ شدید، سوختگى شدید، تعریق فراوان.
۲. اختلال در توزیع خون به‌علت استرس شدید و ناگهاین روانى و عصبی، عفونت شدید و منتشر بدن و حساسیت (آنافیلاکسی) به دارو، گزش حشرات و حیوانات و ….
۳. اختلال در عملکرد قلب به‌علت سکته قلبى و انسداد گردش خون باشد.
علائم و نشانه‌هاى عمومى شوک شامل موارد زیر مى‌باشد.
بى‌قراری، افت سطح هوشیاری، اضطراب، تهوع و استفراغ، احساس تشنگى مفرط، تنفس تند، کم‌عمق و مشکل، رنگ‌پریدگى پوست و سردى و رطوبت پوست، ضعف شدید، افت فشارخون و گشادى مردمک‌هاى چشم مصدوم.
در شوک‌هاى ناشى از علل خاص علائم و نشانه‌هاى خاصى نیز وجود دارد مثلاً در شوک ناشى از خونریزى علائم خونریزى داخلى یا خارجی، در شوک ناشى از سوختگى علائم سوختگی، در شوک حساسیتی؛ کهیر، گرفتگى صدا، تورم دور چشم، تندى ضربان قلب، خارش بدن و …. علاوه بر علائم عمومى شوک بروز مى‌نماید.
اقدامات اولیه در شوک
مصدوم را به پشت خوابانده، پاى وى را بالاتر از سطح بدن قرار دهید، وضع تنفس و قلب و گردش خون را کنترل کرده، راه‌هاى هوائى مصدوم را باز و در صورت نیاز عملیات احیاء قلبى – ریوى را شروع کنید. اگر مصدوم دچار خونریزى است خونریزى را کنترل کنید، در صورت امکان به بیمار اکسیژن برسانید. بیمار را از نظر روانى آرام کنید و هرچه سریع‌تر مصدوم را به مرکز درمانى منتقل کنید.
پیشگیرى
در صورت وجود سابقه حساسیت شدید به یک ماده باید از مصرف آن جداً خوددارى نمود.