سوغات بوشهر چیست؟

مروری بر تاریخچه بوشهر

سوغات بوشهر | به نقل از سایت ویکی‌پدیا، بوشهر از شهرهای بندری ایران است که مرکز استان بوشهر و شهرستان بوشهر می‌ باشد. بوشهر در سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۲۲۳٬۵۰۴ نفر جمعیت داشته‌ است که بدین ترتیب پرجمیت‌ ترین شهر استان بوشهر و سومین شهر پرجمعیت جنوب ایران به‌شمار می‌ رود. این شهر که در واقع به صورت یک شبه جزیره در بخش مرکزی شهرستان بوشهر قرار دارد، فقط از سمت شرق با خشکی ارتباط دارد. بوشهر ۱۸ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و دارای آب و هوای نیمه بیابانی گرم است.

بوشهر قدمتی حدود ۵ هزار سال دارد. به دلیل اهمیت زیاد این شهر در سده‌های گذشته، اقدامات زیادی برای نخستین بار در بوشهر انجام شد. به عنوان نمونه اولین چاپخانه سنگی، صنایع برق، یخ سازی، و اولین خط تلگراف در بوشهر راه‌اندازی شد.

بیشتر مردم بوشهر به زبان فارسی با گویش بوشهری سخن می گویند.

۱۸ اسفند سالروز تأسیس مدرسه سعادت، روز بوشهر نام گرفته‌ است.

شهرستان بوشهر، موقعیت بسیار خوبی در صنعت صیادی دارد و هرساله صدها تن ماهی از بندر بوشهر به سایر نقاط صادر می‌ شود. این شهر در زمینه دامداری و کشاورزی نیز استانی صاحب‌ امتیاز است. این استان علاوه بر اینکه از مراکز کشت انبوه خرما در کشور است، بلکه یکی از مهم‌ ترین مناطق در کشت گوجه فرنگی خارج از فصل است و علاوه بر این، در زمینه پرورش شتر نیز جایگاهی قابل‌ توجه دارد.

وجود نخلستان‌ های فراوان در مجاورت این استان منجر گشته است تا خرما به‌ عنوان یکی از اصلی‌ ترین سوغاتی‌ های این استان به‌ حساب آید. همچنین عده ای از روستاییان استان بوشهر با درست کردن صنایع‌دستی و فروش آن‌ ها زندگی خود را می‌ گذرانند به همین دلیل صنایع‌ دستی این استان کم نیست و تنوع بسیار زیادی را به همراه دارد.

در این لیست از چرخک به بررسی سوغات بوشهر خواهیم پرداخت.

سوغات بوشهر |‌خوراکی‌ها

خرما

پیشینه کاشت خرما در بوشهر برمی گردد به دوران بسیار کهن و گذشته این منطقه. از مشاغل اصلی استان بوشهر را امروزه می توان تولید و فروش خرما به‌حساب آورد. از خرمای بوشهر فرآورده‌های بسیار زیادی به دست می‌آید که از چندین نمونه از آن ها می‌توان به شیره خرما، شهد خرما، سرکه خرما، پنیر نخل، لواشک خرما و بسیاری از فرآورده‌ های دیگر اشاره کرد.

استفاده از خرما و فرآورده های آن تنها به خود این میوه ختم نمی شود، بلکه از درخت های خرما نیز در صنایع دستی ای همچون حصیر، کلاه و زنبیل استفاده می شود. خرما را می توان از اصلی ترین و مهم ترین سوغات بوشهر به حساب آورد.

پنیر نخل

پنیر نخل پنیری ترد و به رنگ سفید است که در واقع این پنیر، بخش میانی درخت خرما است. این فرآورده بسیار شیرین و خوشمزه است و علاوه بر بوشهر در جهرم، و هرمزگان نیز تولید می‌ شود، در بوشهر پنیر خرما «غاپ» یا «غپ» نیز نامیده می شود.

به منظور به دست آوردن پنیر خرما یا همان غاپ ابتدا سر درخت خرما انداخته می شود و سپس برگ‌ ها و لیف‌ های دور برگ‌ ها را تا رسیدن به میانه و پنیر درخت جدا می‌ کنند.

گفته می شود مناسب ترین زمان برای تهیه و خرید این پنیر در ابتدای فصل بهار است و قیمت نسبتا بالایی نیز دارد.

ارده

ارده یکی از فرآورده‌ های بسیار لذیذ تهیه شده از کنجد است که به‌ عنوان غذایی پرانرژی درکنار شیره خرما یا شیره انگور مصرف می‌ شود. ارده از کنجد تهیه می‌ شود و روغن آن منبعی غنی از ویتامین، آنتی‌اکسیدان و چربی اشباع‌ شده است.

با خوردن این خوراکی گرم، بدن در برابر هوای سرد مقاوم می شود. تهیه ارده و شیره مرغوب در شهرستان و استان بوشهر امری بسیار راحت است. ارده از جمله سوغات بوشهر است که بسیار خوشمزه است.

مسقطی

شاید جالب باشد بدانید که مسقطی صرفا سوغاتی مشهور شیراز نیست، بلکه مسقطی در اکثر شهرهای جنوبی به‌ عنوان یکی از سوغاتی‌ های محبوب ناحیه شناخته می‌ شود.

تاریخچه مسقطی به این شکل است که دو قرن پیش از مسقط، پایتخت عمان به سواحل خلیج‌ فارس رسید و به همین علت، مسقطی نامیده شده است. برای تهیه مسقطی باید از نشاسته، روغن، شکر، زعفران، هل و گلاب استفاده کرد. ترکیب مسقطی با چای، از محبوب ترین و خوشمزه ترین ها است.

سوغات بوشهر | صنایع دستی

حصیربافی

همانطور که پیشتر نیز اشاره شد به این موضوع، بوشهر یکی از بزرگ‌ ترین نخلستان‌ های ایران را در خود جای داده است و برگ درخت خرما، الیافی بسیار مقاوم و مستحکم دارد که از آن در موارد بسیار گوناگون و متعددی استفاده می شود.

بیشترین بخش عمده رونق حصیربافی در روستاهای شهرستان گناوه، دشتی، تنگستان و کنگان است. هنر حصیربافی در بوشهر از حدود هزاران سال گذشته تا کنون رواج داشته و به عنوان یکی از بهترین و زیباترین سوغات بوشهر شناخته می شود.

سفالگری

در زمان‌ های قدیم از کوزه سفالی برای نگهداری آب به دلیل گرمای هوا و دشوار بودن دسترسی به آب خنک استفاده می‌ شد. به همین دلیل است که سفالگری یکی از مهمترین صنایع دستی و سوغات بوشهر است.

بخش عمده محصولات سفالی با استفاده از چرخ‌ های دستی ساخته می‌ شوند و جالب است بدانید که همچنان یکی از بهترین وسایل برای نگهداری آب خنک در مزارع و زمین‌ های کشاورزی هستند و مورد استفاده قرار می گیرند.

گرگوربافی

گرگور نوعی تور ماهیگیری است که با فلز ساخته می‌ شود و یکی از مهم‌ ترین مراکز گرگوربافی نیز بوشهر است.

در ابتدا اکثر صیادان بوشهری گرگورهای خود را از نوعی چوب هندی و چینی که در بوشهر «باصچیل» نامیده می‌ شود، تهیه می‌ کردند. حدودا از ۶۰ سال پیش با وارد شدن سیم بکسل توسط کشتی‌ های خارجی به شهر، صیادان از این سیم‌ ها و باصچیل برای ساخت تور استفاده می‌ کردند.

بعدها در حدود نخستین سال های دهه ۴۰ با وارد شدن سیم‌ های مخصوص گالوانیزه که ساخت کشورهای اروپایی بود، گرگورها کاملاً سیمی شدند و بافت آن با سیمی خاص انجام می‌ شد.

در عصر حاضر گرگوربافی با سیم فلزی گالوانیزه و به‌ شکل نیم‌ کره انجام می‌ شود و مسئولیت بافت آن ها با مردان است. ارتفاع گرگور به‌ تناسب نوع شناور و محل صید، بین ۳ تا ۱ متر متغیر است.

استفاده از گرگور باعث می‌ شود تا ماهی زنده بماند و با کمترین آسیب ممکن صید شود. شهرستان‌های دیلم، گناوه و دیر و کنگان از مراکز مهم تولید گرگور در استان هستند.