لطفا جهت استفاده از تمام مطالب ثبت نام کنید
جستجو در تالارهای گفتگو
در حال نمایش نتایج برای برچسب های 'گلستان سعدی'.
1 نتیجه پیدا شد
-
بنام خداوند جان آفرين حکيم سخن در زبان آفرين خداوند بخشنده و دستگير کريم خطابخش پوزش پذير سعدى کيست ؟ درباره نام سعدى و القابش ، تاريخ تولد و وفاتش ، سفرهاى او و تاريخ نگارش بوستان و گلستانش ، نظرات مختلفى بيان شده است . در اينجا بهتر اين است که از نقل اقوال بگذريم و آنچه صحيحتر به نظر مى رسد همان را بنگاريم . بعضى به نقل از کتاب ((تلخيص مجمع الاداب )) از ابن الفوطى ، معاصر سعدى وى را چنين ياد کرده اند: مصلح الدين ابو محمد، عبدالله بن مشرف بن مصلح بن مشرف ، معروف به سعدى شيرازى . و در لغتنامه دهخدا، چنين آمده : مشرف الدين ، مصلح بن عبدالله سعدى شيرازى سعدى در حدود سال 606 هجرى در شيراز متولد شد و به سال 690 (27 ذيحجه ) در سن 84 سالگى در شيراز در گذشت . آرامگاه او در شيراز معروف است . تاريخ تولد او از مقدمه گلستان استفاده مى شود، زيرا در آغاز مقدمه گلستان مى گويد: هر دم از عمر مى رود نفسى چون نگه مى کنم نمانده بسى اى که پنجاه رفت و در خوابى مگر اين چند روزه در يابى خلل آنکس که رفت و کار نساخت کوس رحلت زدند و بار نساخت و در پايان مقدمه مى گويد: درين مدت که ما را وقت خوش بود ز هجرت ششصد و پنجاه و شش بود مراد ما نصيحت بود و گفتيم حوالت با خدا کرديم و رفتيم با مقايسه اين دو قطعه شعر، چنين به دست مى آيد که او گلستان را در سال 656 هجرى در آن وقت که پنجاه سال داشته ، نوشته است . بنابراين ولادت او در سال 606 هجرى بوده است . خاندان سعدى از علماى دين بودند. پدرش در سلک علما و مورد احترام مردم بوده است . سعدى در بوستان به همين مطلب اشاره کرده ، مى گويد: همه قبيله من عالمان دين بودند مرا معلم عشق تو شاعرى آموخت از قضا روزگار، سعدى در آن هنگام که دوران کودکى را مى گذراند، پدرش از دنيا رفت ، چنانکه خود گويد: مرا باشد از درد طفلان خبر که در طفلى از سر برفتم پدر نيز از گفتار سعدى فهميده مى شود که او در خانواده اى کاملا مذهبى و زير سايه پدرى عابد و پرهيزکار، و علاقمند به دانش ، رشد و نمو کرده است ، که خود مى گويد: ياد دارم که در ايام طفوليت متعبد بودم و شبخيز و مولع زهد و پرهيز. شبى در خدمت پدر (رحمة الله ) نشسته بودم و همه شب ديده بر هم نبسته و مصحف عزيز در کنار گرفته و طايفه اى گرد ما خفته ، پدر را گفتم از اينان يکى سر بر نمى دارد که دو گانه اى بگزارد، جان پدر تو نيز اگر بخفتى ، به که در پوستين خلق افتى . نيز مى گويد: ز عهد پدر ياد دارم همى که باران رحمت بر او هر دمى که در خرديم لوح و دفتر خريد ز بهرم يکى خاتم زر خريد تحصيلات سعدى سعدى پس از مرگ پدر، ظاهرا در کنار تربيت جد مادريش مسعود بن مصلح پدر قطب الدين شيرازى قرار گرفت و مقدمات علوم ادبى و شرعى را در شيراز آموخت و سپس براى اتمام تحصيلات به بغداد رفت و همين سفر، مقدمه سفرهاى طولانى ديگر شد. گويا سفر او به بغداد در حدود سالهاى 620 و 621 هجرى اتفاق افتاد. او در بغداد در مدرسه نظاميه به ادامه تحصيل پرداخت که خود مى گويد: مرا در نظاميه ادرار بود شب و روز تلقين و تکرار بود و در آنجا با دانشمندان و بزرگان آن عصر، ملاقات کرد و بهره ها جست . از جمله با علامه شهاب الدين سهروردى (وفات يافته سال 632). در اين مورد ((جامى )) مى گويد: سعدى از مشايخ کبار، بسيارى را دريافته و به صحبت شيخ شهاب الدين سهروردى رسيده و با وى در يک کشتى ، سفر دريا کرده است چنانکه سعدى در بوستان به اين مطلب اشاره کرده ، مى گويد: مرا شيخ داناى مرشد، شهاب دو اندرز فرمود بر روى آب يکى آنکه در جمع بدبين مباش دگر آنکه در نفس خودبين مباش سفرهاى طولانى سعدى سعدى پس از تحصيلات خود در دانشگاه نظاميه بغداد، به سفرهاى طول و دراز دست زد. او در آن عصر و با وسايل آن زمان به شهرهاى روم ، حجاز، شام ، هند، کاشغر، سومنات ، مصر و...سفر کرد. سفرش از شيراز، در سال 620 يا 621 شروع شد و تا سال 655 هجرى ادامه يافت ، و در همين سال به شيراز باز گشت و تاءليفات خود را در اين زمان در شيراز نوشت . او پس از 30 يا 35 سال مسافرت و جهانگردى با کوله بارى از تجربيات گوناگون ملتهاى مختلف ، و دستى پر از معلومات بشرى به وطن باز گشت . او در مورد سفرهاى طولانى خود مى گويد: در اقصاى عالم بگشتم بسى بسر بردم ايام با هر کسى تمتع ز هر گوشه اى يافتم ز هر خرمنى خوشه اى يافتم شاعر معروف ، جامى مى گويد: سعدى ، اقاليم را گشته و بارها به سفر حج پياده رفته . و بنا به نقل دولتشاه : سعدى چهارده نوبت به حج رفته و براى جهاد به سوى روم و هند رهسپار شده است . او از مسافرت و جهانگردى خسته نمى شد. کتاب بوستان و گلستان او نتيجه تجربه هايى است که در محفلها و شهرها و کشورهاى گوناگون به دست آورده است . گويند: يکى از آشنايان سعدى به او گفت : ((اين همه تجربه ها را از کجا به دست آورده اى ؟)) سعدى در پاسخ گفت : ((از سفرهاى دور و دراز.)) او پرسيد: ((چگونه اين همه خستگى سفر را تحمل کردى ؟)) سعدى در پاسخ گفت : تهى پاى رفتن به از کفش تنگ بلاى سفر به که در خانه جنگ حاضران دانستند که همسر سعدى ، خوش اخلاق نيست . يکى از حاضران گفت : ((با اين حال همسر شيخ سعدى ، براى ما مرد حکيم و عاقلى پرورش داد. علت شهرت او به سعدى واژه سعدى ، لقب شعرى (تخلص ) اوست . از اين رو به اين لقب شهرت يافته است . درباره اينکه او اين واژه را از کجا اقتباس کرده ، دو قول است : 1.از نام ((سعدبن زنگى بن مودود سلغرى )) از اتابکان (که در سال 599 تا 623 در شيراز حکومت مى کرد و در آن سامان ، امنيت به وجود آورد.) 2. از نام نوه او ((سعدبن ابى بکر بن سعدبن زنگى )) . بيشتر محققان ، قول دوم را برگزيده اند، زيرا تاريخ نگارش گلستان و بوستان ، با تاريخ حکومت سعدبن ابى بکر، هماهنگ است . دکتر خطيت در مقدمه شرح گلستان خود مى نويسد: ((سعدى بوستان را به نام ابوبکر سعدبن زنگى نوشت ، و گلستان را به نام ((سعدبن ابى بکر)) فراهم نمود.)) شاءن و مقام على عليه السلام و خاندانش در اشعار سعدى گرچه مطابق قائن ، سعدى در مذهب شافعى است و شايد تحت تاءثير فرزند اولين مربى و معلمش بعد از پدر، يعنى دايى اش علامه قطب الدين شيرازى شافعى قرار گرفته ، ولى در وصف امير مؤ منان على عليه السلام و خاندان رسالت - از نظر کمى و کيفى - بهتر از ديگران سخن گفته و شرط انصاف را رعايت کرده ، تا آنجا که مى گويد: کس را چه زور و زهره که وصف على کند جبار در مناقب او گفته هل اتى زور آزماى قلعه خيبر که بند او در يکدگر شکست به بازوى لافتى مردى که در مصاف زره پيش بسته بود تا پيش دشمنان نکند پشت بر غزا شير خدا و صفدر ميدان و بحر جود جانبخش در نماز و جهانسوز در وغا ديباچه مروت و ديوان معرفت لشگر کش فتوت و سردار اتقيا فردا که هر کسى به شفيعى زنند دست ماييم و دست و دامن معصوم مرتضى پيغمبر آفتاب منير است در جهان آلش ستارگان بزرگان بزرگند و مقتدا يا رب به نسل طاهر اولاد فاطمه يا رب به خون پاک شهيدان کربلا يا رب به صدق سينه پيران راست رو يا رب به آب ديده مردان آشنا يا رب خلاف امر تو بسيار کرده ايم اميد هست از کرامت عفو ما مضى دلهاى خسته را به کرم مرهمى فرست اى اسم اعظمت در گنجينه شفا گر خلق تکيه بر عمل خويش کرده اند ما را بس است رحمت و فضل تو متکا يکى ديگر از اشعار سعدى که نمايانگر علاقه او به خاندان رسالت و در وصف پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله آمده ، چنين است : سعدى اگر عاشقى کنى و جوانى عشق محمد بس است و آل محمد تاءليفات ارزشمند سعدى محقق بزرگ ، دهخدا مى نويسد: مشرف الدين ، مصلح بن عبدالله ، سعدى شيرازى ، نويسنده و گوينده بزرگ قرن هفتم ، در شيراز به کسب علم پرداخت . سپس به بغداد رفت و در مدرسه نظاميه به تعليم مشغول شد. سعدى سفرهاى بسيارى کرد و در زمان سلطنت اتابک ، ابوبکربن سعدبن زنگى (623 - 668 ه - ق ) به شيراز باز گشت و ره تصنيف ((سعدى نامه )) يا بوستان (در سال 655) و گلستان (در سال 656) پرداخت . علاوه بر اينها، قصايد، غزليات ، قطعات ، ترجيع بند، رباعيات ، مقالات و قصايد عربى دارد که همه آنها را در کليات وى جمع کرده اند. امتياز بزرگ سعدى در غزل عاشقانه و مثنوى اخلاقى ، و نثر فنى به سبک مقاله نگارى است . مجموعه کليات سعدى که اکنون در دسترس است ، حاوى همه آثار قلمى سعدى است که عبارتند از: مجالس ، گلستان ، بوستان غزليات ، قصايد فارسى ، رباعيات ، ترجيحات ، قطعات ، مثنويات ، مطايبات ، ملمعات ، مثلثات و قصايد عربى . نگاهى به گلستان سعدى گلستان سعدى ، مجموعه اى از گنجينه ها و گوهرهاى فرهنگى است . بر اساس اينکه بهشت داراى هشت باب (در) است ، هشت باب زير تشکيل شده است : باب اول : در سيرت پادشاهان . باب دوم : در اخلاق درويشان . باب سوم : در فضيلت قناعت . باب چهارم : در فوايد خاموشى . باب پنجم : در عشق و جوانى . باب ششم : در ضعف و پيرى . باب هفتم : در تاءثير تربيت . باب هشتم : در آداب صحبت . سخن در وصف گلستان سعدى و زيبايى واژه ها و عمق بيان دلنشين سعدى ، بسيار است . کوتاه سخن آنکه : سعدى به زبان همه ملل سخن گفته ، و گفتارش بعد از هفتصد و پنجاه و هشت سال تازه است و گويى براى امروز جهان نوشته شده است . از اين رو زبانهاى زنده جهان از جمله به زبان فرانسوى ، لاتينى ، آلمانى انگليسى ، عربى و ترکى ترجمه و به جهانيان گزارش شده است و مردم دنيا او را به عنوان معلم راستين ادب و اخلاق مى شناسند. دکتر ((فوزى عطرى )) نويسنده سرشناس عرب مى نويسد: گلستان سعدى کتابى است که در زمينه پرورش ادب و اخلاق ، تحرير شده و ره همين جهت سالهاى علاوه بر ايران ، در ساير کشورها نيز به عنوان کتاب درسى ، مورد مطالعه دانش آموزان و دانشجويان قرار گرفته و با اين وجود از لطافت و ظرافت خاصى هم برخوردار است .... اعتقاد عمومى بر اين است که شيخ شيراز، شاعر و نويسنده اى فقط متعلق به ايران نيست . دکتر فوزى در مقاله اى تحت عنوان ((سعدى شيرازى ، شاعرى که به زبان همه جهان سخن گفت )) ، مى نويسد: وقتى ((بنيامين فرانکلين )) يکى از عبارات گلستان سعدى را شنيد، تعجب زده گفت : ((خدايا چه مى شنوم ؟ بى شک اين عبارت يکى از عبارات گمشده تورات است .)) و ((امرسون )) با برداشتى که از کتاب سعدى داشته ، سعدى را شاعرى دانسته که به زبان همه ملته سخن گفته است (30). در اينجا به نظرم جالب آمد که نکته اى در شاءن سعدى از حضرت اما خمينى رحمة الله عليه بگويم ، تا هم شاءن سعدى در هنر را دريابيم و هم يادگارى از اما خمينى رحمة الله عليه زينت بخش اين سطور گردد. در يکى از روزها عروس امام ، همسر مرحوم حجة الاسلام و المسلمين آقاى حاج احمد آقا (ره ) با اصرار از امام در خواست مى کند که اشعارى را بسرايد و ره او اهدا کند، اما در ضمن گفتارى به او مى فرمايد: شاعر اگر سعدى شيراز است بافته هاى من و تو بازى است دکتر خليل خطيب مى نويسد: گلستان را بايد فرآورده آزمونها و نمودار مطالعه سعدى در افکار و احوال و اخلاق و آداب مردمى شمرد، که وى در سفر سى ساله با آنان سروکار داشته و از راز درونشان آگاه گشته و از هر يک اندرزى شنيده و نکته اى آموخته و به گنجينه خاطر سپرده است و آنگاه در فراغ بال چند ساله اى که در روزگار سلغريان يافته ، اين گهرهاى تابناک را به رشته تحرير کشيده و گيسوى عروس سخن را به زيور نظم و نثر گرانبهاى خويش بياراسته است . نبوغ سعدى در نويسندگان و گويندگان از گلستان ، نيک نمايان است و اگر استاد جز همين اثر را به يادگار نمى گذاشت ، بر اثبات بزرگى وى کافى بود. سعدى در گلستان آموزگارى خردمند است که جويندگان فضيلت را گاه با نقل افسانه و داستان به شيوه مقامه نويسان و گاه با حجت و برهان و استناد به تاريخ ، به شناخت خوب و بد، توان مى بخشد. از گفتن حق بيم ندارد، بر نقايصى که در اجتماع مى بيند، پرده نمى پوشد، عشوه ده رشوت ستان نيست . کلام بکرش هم فلسفى است ، هم عرفانى و هم به معيار دين ، درست تو هم به آيين اخلاق ، پسنديده . وى فرزانه اى روانشناس است که داروى تلخ نصيحت را با شهد ظرافت آميخته ، تا نازک طلبان و نازنينان جهان هم از گفتارش ملول نشوند، اين است که دانايان سخن ، سعدى را زبده حکمت و خلاصه معرفت و گلستانش را چون بوستان ، و بوستانش را چون گلستان ، جان پرور مى شمرند...
