تقویم تاریخ ایران و جهان ( 13 دی )

[irsalam]

۱۳ دی - از آغاز سال در تقویم رسمی ایران ۲۸۹ روز گذشته و به پایان آن ۷۶ روز (در سال عادی) یا ۷۷ روز (در سال کبیسه) مانده است.

 

رویدادها

 

* ۱۳۶۷ - ابلاغ پیام خمینی به میخائیل گورباچف رهبر شوروی شامل پیشبینی فروپاشی کمونیسم

 

زادروزها

* ۱۳۱۴ - غلامحسین ساعدی، نویسنده معاصر ایرانی (مرگ ۲ آذر ۱۳۶۴)

* ۱۳۴۷ - پیمان یزدانیان، نوازنده پیانو و آهنگساز ایرانی.

 

بهروز شریفی

مرگها

 

* ۱۳۳۸ - نیما یوشیج - بنیانگذار شعر نو فارسی (زاده ۲۱ آبان ۱۲۷۴)

[irsalam]

امروز دوشنبه 13 دی 1389 (Monday 3 January 2011)

 

امروز، مارك آنتونی دومین اتحاد مثلث در امپراتوری قدیم به ابتكار یكی از سرداران قدیم تاصسیس شد .در این اتحاد كه به شیوه اتحاد مثلث" ژول سزار - پومپه و كراسوس "سه سردار روسی برای اداره امور امپراتوری دست اتحاد به هم داده بودند جز" مارك آنتونی ،اكتاویوس و لپیدوس "نیز شركت داشتند .این اتحادیه روز 23 اوت 31 ق.م .منحل شد .به روز 23 اوت ق.م .مراجعه شود

 

امروز، مارشال" لان "یكی از بزرگترین فرماندهان فرانسه در قرن هجدهم و یكی از مهمترین سرداران ناپلئون بناپارت ،در شهر" لكتور "قدم به جهان گذاشت .مارشال لان كه بعدها به مقام دوكی رسید و دوك" مونت بلو "لقب یافت فاتح نبرد معروف" مونت بلو "در 12 ژوئن 1800 میلادی در ایتالیا بود .وی روز 22 اوت 1809 میلادی وفات یافت .به روز 12 ژوئن 1800 و 22 اوت 1809 میلادی مراجعه شود

 

امروز، سومین قرارداد تقسیم لهستان میان سه كشور روسیه - اتریش و پروس به امضاص رسید .این قرارداد بعد از شكستهای سختی كه میهنپرستان و استقلالطلبان لهستانی در 10 اكتبر و 4 نوامبر 1794 میلادی از روسها خورده بودند به امضاص رسید و در آن كلیه خاك لهستان یكسره بین سه كشور ذینفع تقسیم شد .مقررات تقسیم لهستان روز 24 اكتبر 1795 میلادی اجرا شد .به روز 24 اكتبر 1795 میلادی مراجعه شود

 

امروز، كشور" نیكاراگوا "استقلال رسمی خود را با رژیم جمهوری بدنیا اعلام كرد و به این ترتیب پس از 309 سال كه این سرزمین تحت سلطه اسپانیا و 16 سال كه زیر نظر دولت مكزیك بود ،به طور كامل مستقل شد .دوران اشغال نیكاراگوا توسط اسپانیا از روز 30 سپتامبر 1512 و دوران الحاق این كشور به مكزیك از روز 13 فوریه 1822 میلادی آغاز شده بود .به روز 13 فوریه 1822 و 30 سپتامبر 1512 مراجعه شود

 

امروز، سلطنت و عمر" فردریك ویلهلم سوم "پادشاه معروف كشور پروس به پایان رسید و به جای وی پسرش با عنوان" فردریك ویلهلم چهارم "به سلطنت رسید .این پادشاه كه به فردریك گیوم سوم نیز معروفست از سال 1797 میلادی به جای فردریك ویلهلم دوم پادشاه شده بود وی به سال 1770 میلادی در پوتسدام متولد شده بود .سلطنتش 43 سال و عمرش 70 سال طول كشید.

 

امروز، ژنرال" روبرت نیول "سردار معروف فرانسوی كه به او لقب نجاتدهنده" وردن "دادهاند در شهر" تول "قدم به عرصه وجود گذاشت .پس از طی دوران تحصیلات نظامی با درجه ستوانی در ارتش مشغول كار شد و در جنگ اول مقام ژنرالی داشت .در ماه ماه 1916 به جای ژنرالی پتن ماصمور دفاع از وردن شد و آلمانیها را شكست داد .وی روز 17 ژوییه 1924 میلادی مرد .به روز 17 ژوییه 1924 مراجعه شود

 

امروز، "پیر لاروس "ادیب و لغتشناس معروف فرانسه و موئلف فرهنگ بزرگ لاروس بعد از 58 سال زندگی بدرود حیات گفت .وی روز 23 اكتبر 1817 میلادی در" توسی "متولد شده و از 15 سالگی به تهیه كتاب فرهنگ لغت خود مبادرت كرد .وی اولین كسی است كه روش تدریس را در مدارس عوض كرد و كتب درسی را خلاصه و ساده نمود .به روز 23 اكتبر 1817 مراجعه شود

 

امروز، جمهوری" روسیه سفید "از طرف حكومت جمهوری شوروی سوسیالیستی ،روسیه رسماش اعلام شد و به این ترتیب جمهوری كمونیستی دیگری در جوار جمهوری كمونیستی شوروی ایجاد شد كه امروزه گر چه به عنوان یك جمهوری مستقل در سازمان ملل متحد نماینده دارد ولی از لحاظ سیاسی و اقتصادی و نظامی جزص جمهوریهای روسیه شوروی محسوب میشود .این جمهوری نام دیگرش بیلوروسی است.

 

امروز، قرارداد معروف" فنلاند "بین دو كشور معتبر اروپا یعنی جمهوری فرانسه و بریتانیای كبیر به امضاص رسید .به موجب این قرارداد كه در جریان جنگهای بینالملل دوم امضاص شد دو كشور پیمان میبستند كه در صورت حمله هر كشور خارجی به كشور" فنلاند "به فنلاند كمكهای نظامی بفرستند .كمی بعد از این قرارداد روسیه شوروی به فنلاند حمله كرد و دو دولت به خلاف قرارداد كوچكترین كمكی به فنلاند نكردند.

 

امروز، سرزمین یخبندان" آلاسكا "در شمال غربی كشور كانادا به عنوان چهل و نهمین ایالات ضمیمه ایالات متحده آمریكا شد .آلاسكا كه قبلاش متعلق به روسیه تزاری بود بعدها به دولت آمریكا فروخته شد و این منطقه وسیع یخبندان كه مسكن اسكیموهاست با 1/520/000 كیلومتر مربع مساحت و 150/000 نفر جمعیت در این روز رسماش جزص آمریكا شد ،پایتخت آلاسكا" جونو "نام دارد.

[irsalam]

1. وقایع تارخی امروز 13 دی ماه تولد استاد جلال الدين همايي - ش1278
   
2. انتشار روزنامه ادب در مشهد - ش1318
   
3. انتشار بيانيه سازمان مطبوعات ايران درباره قانون مطبوعات - ش1331
   
4. اعتراض " نادعلي کريمي "، نماينده مجلس به " دکتر محمد مصدق " ( نخست وزير وقت درباره لايحه قانوني مطبوعات ) - ش1331
   
5. توقيف روزنامه اتحاد ملل - ش1332
   
6. بازداشت " اسماعيل ابوالسباع "، مدير روزنامه حمله و " امير عبدا ...کرباسچيان "، مدير روزنامه نبرد ملت - ش1334
   
7. دستگيري آقا مصطفي خميني و تبعيد به ترکيه - ش1343
   
8. تيرباران محمد باراني قاتل سه سرهنگ دوره طاغوت - ش1344
   
9. ارسال نامه امام خميني( ره ) به هويدا ،نخست وزير - ش1346
   
10. تشکيل کنفرانس گوادلوپ براي رسيدگي به بحران در ايران - ش1357
    
11. سالگرد اولين گردهمايي جنبش هاي آزادي بخش جهان در تهران - ش1358
    
12. عمليات طفرمند محمد رسول ا... - ش1360
    
13. تسليم پيام تاريخي امام خميني " قدسي سره " به گورباچف ، صدر هيات رئيسه اتحاديه جماهير سوسياليستي شوروي - ش1367
    
14. ابلاغ پيام تاريخي حضرت امام خميني ( ره ) به " گورباچف " رهبر شوروي سابق - ش1367
    

[irsalam]

وقایع تاریخی امروز28 محرم مطابق با 13 دی ماه 1389

 

1. انقراض دولت بني عباس با قتل (معتصم ) " توسط هلاکو " - ق656
   
2. برگزاري جلسه مديران مطبوعات در منزل وزير علوم درباره " شيوه نظارت بر مطبوعات " - ق1325
   

[irsalam]

وقایع تاریخی امروز 3 ژانویه مطابق با 13 دی ماه 1389

 

1. درگذشت " پل درولد "، منتقد فرانسوي - م1914
   
2. فرانتس کافکا ـ ( تاريخ تولد 3: ژوئن 1924 ميلادي ) - م1924
   
3. دستگير و زنداني شدن " مهاتما گاندي " و " لابهاي پاتل "، رهبران ملي هند - م1932
   
4. ادعاي پنج کودک مبني بر ظاهر شدن حضرت مريم( ع ) بر آنها در دهکده بورنگ در بلژيک - م1933
   
5. مداخله نظامي آمريکا در پاناما و سرنگوني " نوريه گا " - م1990
   

[irsalam]

برگی از تاریخ (۱۳ دی)

 

● انعقاد دومین پیمان اهل یثرب معروف به عقبه دوم با پیامبر در مکه (۱۳ بعثت)

پیمان عقبه دوم میان پیامبر و عده¬ای از اهل یثرب که به حج آمده بودند منعقد شد و یثربیان از پیامبر اسلام (ص) درخواست کردند که آن حضرت به مدینه مهاجرت کند. در این پیمان آنها مسئوولیت دفاع از پیامبر را بر عهده گرفتند. این پیمان مهم و سرنوشت ساز چندی پس از پیمان عقبه اول منعقد شد. مسلمان شدن شماری از مردم یثرب موجب شد تا آیین حیات بخش اسلام در بین بسیاری از اهالی این شهر رواج یابد. در این حال مردم یثرب پس از دیدار با پیامبر(ص) از او خواستند تا به شهر آنها برود و این مقدمه هجرت بزرگ پیامبر(ص) به مدینه بود.

 

● رحلت عالم مجاهد و مجتهد مبارز آیت الله میرزا محمد تقی حائری شیرازی(۱۳۳۸ق)

میرزا محمدتقی گلشن حائری شیرازی از بزرگان علمای امامیه و از شاگردان مبرز و تربیت یافته میرزای شیرازی اول است. ایشان یکی از مشهورترین چهره های شناخته شده در علم و تقوی و غیرت و شهامت دینی و پرچمدار و رهبر انقلاب مسلمانان علیه اشغالگران انگلیس بود. میرزا به خوبی احساس می کرد که هدف دولت انگلیس از درخواست پذیرش نماینده دولت بریتانیا به عنوان رئیس حکومت عراق تسلط بر کشورهای اسلامی است. از این رو فتوایی مشهور به نام فتوای دفاعیه که مجوزی رسمی برای نهضت مسلحانه مردم عراق بود صادر کرد. در این فتوا مطالبه حقوق، بر عراقیان واجب اعلام شده و در صورت عدم پذیرش انگلستان جواز استفاده از قوه دفاعی عنوان شده بود. صدور فتوای میرزا لرزه بر ارکان حکومت استعمار پیر افکند و دولت انگلیس را به عقب نشینی از مواضع خود بر علیه مسلمانان عراق وادار نمود. او رهبر اصلی انقلاب ۱۹۲۰ م مردم مسلمان عراق علیه استعمار بود که سرانجام توسط دست نشاندگان آنها مسموم گردید و در هشتاد سالگی به لقاء الله پیوست.

 

● رحلت رجالی نامدار و محدث شهیر شیعه آیت الله آقا بزرگ تهرانی (۱۳۸۹ق)

شیخ محمد حسن رازی مشهور به شیخ آقا بزرگ در ۱۱ ربیع الاول ۱۲۹۳ ق در تهران متولد شد. او فقیه محقق، مدقق اصولی، رجالی، جامع علوم متنوعه و از شاگردان آخوند ملاکاظم خراسانی، شریعت اصفهانی، سیدکاظم یزدی و میرزا محمد تقی شیرازی بود. آقا بزرگ با پشتکار خارق العاده و ایثار و عزم راسخ هر چه کتاب و کتابخانه سراغ داشت ملاحظه کرد و در حد امکان نوشته¬های شیعه را جمع آوری نمود و به تهیه دایره المعارف کتاب شناسی شیعه یعنی "الذریعه الی تصانیف الشیعه" در ۲۶ جلد پرداخت. علاوه بر این، کتب طبقات اعلام الشیعه ، معنی المقال، هدیه الرزای و الرشاد و ... نیز از آثار ماندگار این عالم بزرگ می¬باشند. اواز ملا کاظم خراسانی، شریعت اصفهانی ، میرزا حسین نوری، شیخ طه نجف، سید حسن صدر و دیگر بزرگان روایت کرده و زیاده بر سی تن از علما از وی اجازه روایت داشتند. در محضر درس آقا بزرگ تهرانی علمای فاضل فراوانی زانوی ادب زدند که حضرات آیات سید عبدالعزیز طباطبایی یزدی، سیدمرتضی نجومی، شهید سیدمحمدعلی قاضی طباطبایی، سیدمحمدصادق بحرالعلوم و ... از آن جمله اند. آقا بزرگ تهرانی در نجف اشرف در گذشت و طبق وصیت خودش، در کتابخانه اش به خاک سپرده شد.

[irsalam]

۱۳ دی ـ ۳ ژانویه ـ اخراج هندیان از قندهار

 

شاه عباس دوم سوم ژانویه سال ۱۶۴۹ هندیان را از قندهار بیرون راند. این نخستین اخراج نظامیان هندی از قندهار در دوران شاه عباس دوم بود كه شخصا اقدام كرد . دومین اخراج هندیان از قندهار در دسامبر ۱۶۵۰ صورت گرفت . در سالهای ۱۶۵۲ و ۱۶۵۳ نیز ارتش ایران دو بار دیگر به تجاوز هندیان به آن شهر پایان داد. در بیرون راندن دوم ، سوم و چهارم هندیان از شهر قندهار تنها از واحدهای نظامی مستقر در پادگانهای هرات و كرمان و نیروهای ضربتی مستقر در ارگ بم استفاده شد، زیرا هندیان آن چنان توانمند نبودند كه لازم باشد سپاه مرکزی مستقر در اصفهان فرستاده شود . پس از لشكركشی سال ۱۶۴۹ كه شاه عباس دوم سپاه اصفهان را با خود برده بود ، دو واحد توپخانه از این سپاه من باب احتیاط در هرات و ارگ بم باقی مانده بودند. پادگان هرات محل استقرار سپاه خراسان بود.

[irsalam]

۱۳ دی ـ ۳ ژانویه ـ نخستین سازماندهی ارتش ایران در قرن ۲۰

 

ژنرال رضاخان پهلوی سردار سپه ۱۳ دی ماه سال ۱۳۰۰ خورشیدی (۳ ژانویه ۱۹۲۱ ) سازمان ارتش ایران را كه خود تنظیم كرده بود به این شرح اعلام داشت و تاكید كه از روز بعد به اجرا در خواهد آمد:

 

لشكر مركز (تهران ) ، لشكر اذربایجان (تبریز ) ، لشكر غرب ( همدان ) . لشكر جنوب ( شیراز ) و لشكر شرق ( مشهد).ضمنا قرار شد كه برای آموزش افسر برای این لشكرها یك مدرسه نظام( دانشكده افسری ) در تهران تاسیس شود.

 

فرماندهی لشكر مركز را خود بر عهده گرفت و فرماندهان لشكرهای دیگر را از میان دوستان خود ، افسران سابق قزاق كه آموزش روسی داشتند برگزید. این نخستین سازماندهی ارتش ایران پس از لغو مناطق نفوذ و خروج نیروهای خارجی از كشور بود . بعدا این واحدها به ده لشكر افزوده شدند كه انضباطی سخت بر انها حاكم بود و با وجود این ، چند خیانتكار به این نظامیان فرصت ندادند كه در شهریور ۱۳۲۰ توان و از جان گذشتگی خود را در را میهن به منصه ظهور بگذارند تا ملت مباهی و مفتخر شود و از حالت خمود طولانی به در آید.

[irsalam]

۱۳ دی ـ ۳ ژانویه ـ پارلمان و دمکراسی از دیدگاه موسولینی

 

 

موسولینی رهبر وقت ایتالیا سوم ژانویه سال ۱۹۲۵ پارلمان این کشور را منحل كرد و آن را به آن صورت ، مجمع صاحبان منافع ؛ پایگاه تشنگان قدرت و شهرت ؛ آرتیستهای زد و بند و نیز جایی خواند که به اتلاف وقت ملت و عقب انداختن پیشرفتهای میهن تبدیل شده است. وی گفت كه امروز و فردا كردن و بازی با كلمات و عبارات، دمكراسی نیست اتلاف عمر یك ملت و بزرگترین خیانت است . پارلمان جای فداكاری برای ملت است ، نه پلكان قدرت ، نفوذ و راهی برای دستیابی به

پول. نماینده پارلمان باید یك فدایی میهن و سرباز مردم باشد. این پارلمان هایی كه من در بعضی كشورها سراغ دارم بزرگترین عامل سوء استفاده از دمكراسی هستند . «دمکراسی» در این ربع قرن [ منظور موسولینی ۲۵ سال اول قرن ۲۰ بود] از تعریف خود دور شده و پارلمانهای اروپایی، دیگر بازتاب دمکراسی واقعی نیستند و دستگاههایی هستند مغایر با آن چه که در ذهن مردم از دمکراسی نقش بسته

است ؛ دکان و مغازه هستند . من به كارآیی و مفید بودن این پارلمانها و این طرز انتخابات تردید دارم.دمکراسی هدفی است عالی و واژه ای است زیبا که از نو باید تعریف و چگونگی اجرای آن دوباره نویسی شود تا بشود اطمینان یافت که دربست در خدمت ملت و کشور است.

از آنجا که « قلم در دست فاتحان جنگ بوده است» ، این عمل موسولینی را آغاز دیكتاتوری وی نوشته اند.

[irsalam]

۱۳ دی ـ برخی دیگر از رویدادهای ۳ ژانویه

 

● ۱۰۶: سیسرو فیلسوف ، خطیب ، نویسنده و سیاستمدار روم باستان سوم ژانویه سال ۱۰۶ پیش از میلاد به دنیا آمد.

● ۳۰۳: حكمران رومی انگلستان به مردم یک شهر این کشور که امروز لیچفیلد خوانده می شود اخطار كرد كه انجیل ها را تحویل دهند و یاتخریب كنند و چون به این اخطار توجه نشد همه مردم از كوچك وبزرگ را سربرید.

● ۱۵۰۱: علیشیر نوایی شاعر آسیای میانه درگذشت.

● ۱۸۳۳: انگلستان جزایر فالكلند در اقیانوس اطلس جنوبی را كه آرژانتین از آن خود می داند تصرف كرد.

● ۱۸۵۲: نخستین چینیان وارد هاوایی شدند.

● ۱۹۲۱: میان ایران و افغانستان مناسبات سیاسی بر قرار شد.

● ۱۹۳۴: دولت عراق برای حل اختلافات مرزی خود با ایران به جامعه ملل شكایت برد.

● ۱۹۶۱: دولت آمریكا مناسبات خود را با كوبا كه دراین كشور نظام سوسیالیستی اعلام كرده بود قطع كرد.

● ۱۹۸۰: طلا هر اونس به ۶۳۴ دلار رسید.