تقویم ایران و جهان ( 30 دی ماه )

[irsalam]

30 دی - از آغاز سال در تقویم رسمی ایران ۳۰۶ روز گذشته و به پایان آن ۵۹ روز (در سال عادی) یا ۶۰ روز (در سال کبیسه) مانده است.

رویدادها

 

 

• ۱۰۳۱ - پایان ساخت عمارت تاج محل
  
• ۱۳۵۹ - پایان ماجرای گروگانگیری سفارت آمریکا در ایران، با ازادسازی ۵۲ گروگان در الجزایر
  

 

 

مرگها

 

 

• ۱۳۶۸ - هایده، خواننده
  
• ۱۳۷۳ - مهدی بازرگان، (۱۲۸۶-۱۳۷۳) اولین نخستوزیر ایران بعد از انقلاب ۱۳۵۷
  
• ۱۳۸۶- حاج قربان سلیمانی٬ استاد دوتار
  

[irsalam]

امروز پنجشنبه 30 دی 1389 (Thursday 20 January 2011)

 

امروز، "ماتیاس كورون "یكی از بزرگترین پادشاهان مجارستان) هنگری (در قرن پانزدهم میلادی ،در شهر" كلوزسدار "قدم به عرصه وجود گذاشت 15 .ساله بود كه به تخت سلطنت نشست و از 20 سالگی ،سلطنت مستقل و مستبدانه خود را آغاز نمود .ماتیاس كورون در جنگهای بسیاری علیه امپراتوری عثمانی شركت كرد و روز 18 مارس 1490 میلادی مرد .به روز 18 مارس 1490 و 23 دسامبر 1458 مراجعه شود

 

امروز، "مادام دوسیونیه "از شخصیتهای معروف ادبی فرانسه در قرن هفدهم میلادی پس از 70 سال زندگی ،بدرود حیات گفت .این زن نامدار كه به طور كامل" ماری دورابوتین شانتال ماركیز دوسوینیه "نام داشت روز 5 مه 1626 میلادی در پاریس متولد شد و بعدها به تاصسیس مجامع مختلف ادبی همت گماشت .مراسلاتی كه از او باقیمانده است آیینه تمام نمای روزگار و عصر اوست .به روز 5 مه 1626 میلادی مراجعه شود

 

امروز، "شارل هفتم "امپراتور آلمان و پادشاه منطقه باویر ،پس از 48 سال زندگی و 19 سال پادشاه و دو سال امپراتوری ،بدرود حیات گفت .وی روز 28 مارس 1697 میلادی در شهر بروكسل پایتخت بلژیك امروزی قدم به عرصه وجود گذاشت .در سال 1726 میلادی به فرمانروایی باویر رسید و سپس در جریان جنگهای 7 ساله با اتریش در 27 ژانویه 1743 میلادی به امپراتوری رسید .به روز 27 مارس 1697 و 27 ژانویه 1743 مراجعه شود

 

امروز، "ژان هانری فابر "طبیعیدان و حشرهشناس معروف فرانسوی در قرون هیجدهم و نوزدهم كه به او" شیفته حشرات "لقب دادهاند در" سنت لئون "واقع در" آویرون "قدم به عرصه وجود گذاشت .بعد از اتمام تحصیلات به تدریس و تحقیق پرداخت و اسرار بسیاری در مورد زندگی حشرات كشف كرد و این اكتشافات سبب شهرت او شد" .فابر "روز 9 مارس 1915 میلادی بدرود حیات گفت .به روز 9 مارس 1915 مراجعه شود

 

امروز، سرزمین" لائوس "كه یكی از مهمترین ممالك امروزی آسیایی جنوب شرقی محسوب میشود ،در جریان توسعه تصرفات آسیایی فرانسه ،تحتالحمایه آن كشور شد و به این ترتیب جنگ لائوس با پیروزی پایانی یافت .لائوس در 24 مارس 1899 میلادی رسماش ضمیمه اتحاد هندوچین فرانسه شد و در 16 ژوییه 1949 میلادی به استقلال رسید .به روز 14 مارس 1899 و 19 ژوییه 1949 مراجعه شود

 

امروز، "اشعه ایكس "توسط" رونتگن "یكی از برجستهترین فیزیكدانان آلمان و جهان كشف شد .رونتگن ،این اشعه را پس از سالها مطالعه و تحقیق كشف كرده بود و به خاطر كشف آن نیز به دریافت جایزه نوبل نائل آمد .رونتگن با كشف این اشعه كه از اجسام سخت نیز عبور میكند ،عكسبرداری از درون بدن و استخوانها را كه تا آن زمان امكان نداشت ،برای بشر آسان ساخت .به روز 10 فوریه 1923 میلادی مراجعه شود

 

امروز، بندر زیبای" بارسلون "بعد از یك بمباران دهشتناك در 16 ژانویه 1938 و یك جنگ خونین و پر تلفات كه از روز 23 دسامبر 1938 میلادی آغاز شده بود سرانجام در برابر نیروهای سلطنتطلب اسپانیا سقوط كرد و ژنرال" فرانكو "فرمانده قوای سلطنتطلبان كه قصد بر انداختن رژیم جمهوری را در آن كشور داشت ،پیروزمندانه وارد شهر شد .به روز 16 ژانویه و 23 دسامبر 1938 مراجعه شود

[irsalam]

وقایع تاریخی امروز 30 دی

 

 

1. درگذشت محمود نامجو ورزشکار ملي
   
2. درگذشت عباس حقيقي، شاعر و نويسنده کرد - ش1375
   
3. به آتش کشيدن کتابخانه و مرکز فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در لاهور - ش1375
   

[irsalam]

وقایع تاریخی امروز 15 صفر مطابق با 30دی ماه 1389

 

1. انتشار هفته نامه فکاهي کشکول به مديريت " حجه الاسلام کرماني " - ق1325
   

[irsalam]

وقایع تاریخی امروز 20 ژانویه مطابق با 30 دی ماه 1389

 

1. واژگوني نظام سلطنتي انگلستان توسط کرامول - م1649
   
2. پيروزي قيام ملت هنگري ( مجارستان ) عليه ژوزف دوم - م1790
   
3. درگذشت " حمان راسکين "، نويسنده و مصلح اجتماعي انگليسي - م1900
   
4. برقراري اولين کنگره کومين تانگ ( تا اول فوريه به طول انجاميد ) - م1924
   
5. متارکه جنگ ملت مسلمان اندونزي با استعمارگران هلند - م1948
   

[irsalam]

۳۰ دی ـ ۲۰ ژانویه ـ همه جز شاه بوی کودتا را حس کرده بودند!

 

در جریان بحران كابینه كه كسی حاضر نمی شد رئیس الوزراء ایران شود ! در این روز ، سی ام دیماه ۱۲۹۹ خورشیدی ، سلطان احمد شاه قاجار از عین الدوله ( عبدالمجید میرزا ) خواست كه زمام دولت را به دست گیرد كه او هم نپذیرفت . از یك هفته پیش از این كه سپهدار ( فتح الله اكبر ) از رئیس الوزرائی كناره گیری كرده بود ، وزارتخانه ها به دست معاونان ارشد آنها اداره می شدند . جز احمد شاه ، شاید بسیاری از دولتمردان بوی كودتای قریب الوقوع را حس كرده بودند ؛ زیرا كه باتوجه به دگرگونی در روسیه ، ادامه وضعیت سابق در ایران برای انگلستان مطلوب نبود. احمدشاه از تماسهای افسران انگلیسی مستقر در ایران هم با ژنرال رضاخان فرمانده تیپ قزاق آگاه نشده بود.در پی كناره گیری سپهدار از ریاست وزراء ( نخست وزیری ) ، احمد شاه از میرزا حسن خان مستوفی و سپس از میرزا حسن خان مشیرالدوله خواسته بود كه ریاست دولت را به دست گیرند كه نپذیرفته بودند.احمدشاه برای حل مسئله ، دوم بهمن ماه با اصرار و خواهش باردیگر سپهدار را مامور تشكیل كابینه كرد ، ولی این بار كسی حاضر نمی شد وزیر شود! . بیست و شش روز طول كشید تا سپهدار برای كابینه خود وزیر تعیین كرد ، ولی دیگر دیر شده بود و یك روز پس از تكمیل كابینه و دوهفته بعد از ملاقات ژنرال « ادموند آیرون ساید » انگلیسی با ژنرال رضا خان در قزوین ، تیپ قزاق برای تصرف تهران به حركت در آمد و....

[irsalam]

۳۰ دی ـ ۲۰ ژانویه ـ هرکه را که رضا شاه برکنار و مجازات کرده بود جاه و مقام دادند!

 

 

۳۰دی ماه ۱۳۲۰ به دسته دیگری از كسانی را كه رضاشاه در طول سلطنت خود بر كنار كرده و به زندان افكنده بود بار دیگر مقام دولتی مهم دادند. برای مثال: یكی از این افراد سلمان اسدی بود كه او را به ریاست اداره انتشارات و تبلیغات ایران ( وزارت ارشاد امروز ) منصوب كردند. در میان این گروه كسانی دیده می شدند كه دادگاه آنان جرم آنان را محرز شناخته و به مجازات زندان محكوم كرده بود.

[irsalam]

۳۰ دی ـ ۲۰ ژانویه ـ قوام السلطنه به قدرت بازگشت،چرا؟

 

۳۰دی ماه ۱۳۲۴ ابراهیم حكیمی ( حكیم الملك ) كه موفق به رفع غائله آذربایجان نشده بود از نخست وزیری كناره گیری كرد و قوام السلطنه( كه دكتر مصدق او را عامل انگلستان خوانده است ) با حمایت دولتهای خارجی كه مایل به بسط نفوذ شوروی در خاورمیانه حساس و نفتدار نبودند و روی كار آمدن او را درجهت مقاصد خود می دانستند نخست وزیر شد و ریاست ژاندارمری! را هم خود برعهده گرفت. وی اواخر ماه بعد برای حل مسئله آذربایجان به مسكو رفت.

[irsalam]

۳۰ دی ـ ۲۰ ژانویه ـ روزی که مهدی بازرگان در گذشت

 

مهندس مهدی بازرگان نخستین رئیس دولت ایران پس از انقلاب و تغییر نظام حكومتی، در این روز در سال ۱۹۹۵ در۸۶ سالگی پس از انتقال به سویس ، در زوریخ در گذشت. وی برای درمان بیماری از تهران به سویس منتقل شده بود. بازرگان كه در جامعه به پرهیزگاری ، پارسایی و فروتنی معروف بود از چهره های برجسته و خستگی ناپذیر مبارزات سیاسی ملت ایران در قرن ۲۰ بشمار می رود كه نهضت آزادی را با اطلاع دكتر مصدق به اتفاق عده ای دیگر در سال ۱۹۶۱ تاسیس كرد.

بازرگان که تنها ۹ ماه و چند روز نخست وزیر دولت موقت پس از انقلاب بود در زمان حکومت دکتر مصدق هم مدتی معاونت وی را برعهده داشت و از عوامل عمده خلع ید از انگلستان در صنایع نفت ایران بود. بازرگان پس از تاسیس نهضت آزادی با جمعی از همفکران خود از جمله آیت الله طالقانی به زندان افتاده بود. وی در پنجم فوریه ۱۹۷۹ در زمانی که هنوز دکتر شاپور بختیار نخست وزیر بود از جانب آیت الله خمینی به نخست وزیری دولت موقت انقلاب تعیین شده بود و به این ترتیب، ایران شش روز دارای دو نخست وزیر بود. علت کناره گیری بازرگان از نخست وزیری را مداخله افراطیون مذهبی در امور دولت او ذکر کرده اند. وی پس از کناره گیری از این سمت،عملا در جناح مخالف قرار گرفته بود ولی شخص او تحمل می شد.

[irsalam]

۳۰ دی ـ ۲۰ ژانویه ـ ماکس آدلر جامعه شناسی که سوسیالیست شدن ملل را اجتناب ناپذیر دانسته است

 

 

 

«ماكس آدلر» تئوریسین سوسیالیست در این روز در سال ۱۸۷۳ در اتریش به دنیا آمد و شصت و چهار سال عمر كرد. وی كه یك جامعه شناس بود بشر را مستحق برابری نسبی اقتصادی (درآمد و ثروت)، رفاه و شئو ن اجتماعی می دانست . او پیش بینی كرده است زمانی فرا خواهد رسید كه همه ملل جهان برپایه فرهنگ و شرایط اقتصادی و سطح تمدن خود دارای نظام سوسیالیستی شوند. آدلر وقوع چنین تحولی را اجتناب ناپذیر دانسته و گفته است هرچه سطح آگاهی ملل بیشتر شود تقاضا برای برابری و رفع تبعیض و اصلاح توزیع درآمد و به عبارت دیگر تامین عدالت اقتصادی ـ اجتماعی بیشتر خواهد شد و اگر اكثریت جامعه نتواند از راههای دمكراتیك و وضع قانون و ضابطه به این مرحله گام بگذارد وقوع انقلاب در آن جامعه قطعی است و انقلابهای از این دست، زنجیره ای هستند و جهان را فرا خواهند گرفت.

 

به عبارت دیگر؛ بشر آگاه برابری اقتصادی ـ اجتماعی خود را مطالبه خواهد كرد و به داشتن صرفا آزادی های فردی اكتفا نخواهد كرد. «آدلر» سوسیالیسم را یك آرزوی بشر خوانده، ولی گفته است كه جامعه باید برای سوسیالیست شدن «رسیده» باشد؛ نمی توان سوسیالیسم را به یك جامعه غیر آماده ( خام ) تحمیل كرد و انتظار داشت كه پیروز شود و پایدار بماند. او گفته است كه بشر تا هفت هزار سال پیش و در برخی جوامع تا چهار ـ پنج هزار سال قبل از نوعی حیات سوسیالیستی برخوردار بود كه پیدایش طبقات حاكم و برتری خواه كه ثروت جویی هم خصلت عمومی آنها بوده است آن موهبت را از توده ها (عوام الناس) گرفتند و زبردست و زیردست و فقیر و ثروتمند به وجود آمده و ادامه یافته و این طبقات حاكم و ثروتمند برای حفظ برتری خود به ادیان هم امكان نداده اند كه آن برابری را كه میان انسانها در لحظه تولد وجود دارد، در طول حیات برقرار و حفظ كنند تا اختلاف و جدال كه منشا جنگها و جنابات است از میان برود.

[irsalam]

۳۰ دی ـ ۲۰ ژانویه ـ ۷۷ سال کاریکاتور کشید و گذشت زمان را حس نکرد

 

 

 

«ال هرشفیلد» معروفترین كاریكاتوریست جهان ۲۰ ژانویه ۲۰۰۳ در ۹۹ سالگی در گذشت . وی ۷۷ سال تمام كاریكاتور كشیده بود . آخرین كاریكاتور را چند هفته پیش از مرگ ترسیم كرده بود . برخلاف سایر كاریكاتوریستها كه برای افراد بینی بزرگ ترسیم می كنند ، او بینی ها را خیلی كوچك و ابروان را كمانی و بلند ترسیم می كرد . بیش از سیاستمداران و دولتمردان ، سراغ هنرمندان و هنرپیشگان می رفت و شكلك آنان را ترسیم می كرد .برای صحنه های نمایش و فیلم هم كاریكاتور می كشید. وی كه در سن لویی آمریكا به دنیا آمده و در پاریس تحصیل كرده بود عمدتا در نیویورك زندگی می كرد . از كارهای شگفت انگیز او ازدواج مجدد در ۹۳ سالگی با یك زن ۶۰ ساله بود !. همسر اول او « دالی هاس» بازیگر هالیوود بود كه درسال ۱۹۹۴ درگذشته بود . هرشفیلد در مصاحبه ای گفته بود كه پیش از نشستن پشت میز نگران است كه سوژه آن روز را ازكجا بیاورد كه پس از قرار گرفتن در جایش آن قدر سوژه به دست می آورد كه نمی داند از كدام شروع بكند . او در یكی از آخرین مصاحبه هایش كه از او سئوال شده بود راز طول عمرش و این كه در ۹۹ سالگی هنوز قادر به كار است چیست گفته بود كه عشق به كار و هنرش است كه او را از وارد مسائل زندگی شدن باز می دارد و گذشت زمان را حس نمی كند.

[irsalam]

۳۰ دی ـ ۲۰ ژانویه ـ تکمیل عمارت« تاج محل » که به دست استاد عیسی ایرانی ساخته شد

 

 

 

 

عمارت تاج محل در هند در این روز در ماه ژانویه سال ۱۶۵۳ میلادی تكمیل شد. «شاه جهان» امپراتور وقت هند تصمیم به ساختن چنین عمارتی به یاد بود همسر خود ــ ممتاز محل ــ گرفته بود كه در اثنای وضع حمل چهاردهمین فرزند خویش درگذشته بود. كار ساختن این عمارت زیبا پس از دعوت استاد عیسی معمار بزرگ ایرانی به هند از سال ۱۶۳۱ آغاز شده بود. استاد عیسی برای ساختن این عمارت باشكوه دهها معمار و تزیین كار از ایران (عمدتا از شهرهای اصفهان، كرمان و شیراز) به هند برده بود.

بیشتر تزیین كاران از شیراز بودند. قسمتی از سنگهای مرمر از ایران (معادن كوه هزار واقع در شهرك « راین Rayen» استان كرمان) و ایران خاوری (سرزمینی كه انگلیسی ها بعدا نامش را افغانستان گذارده اند و در آن زمان قطعه خاوری ایران بود) به محل حمل شده بود. چند قلم دیگر از مصالح ساختمانی نیز از ایران بود. استاد عیسی در طرح این ساختمان همه نمونه های معماری خاور میانه را بكار گرفته است تا عمارت كاملا اصالت خاور میانه ای داشته باشد، نه هندی (آسیای جنوبی).

[irsalam]

۳۰ دی ـ ۲۰ ژانویه ـ روزی که ترومن ۴ اصل معروف خود برای جلوگیری از گسترش کمونیسم را اعلام داشت

 

 

 

در این روز ، بیستم ژانویه در سال ۱۹۴۹ هری ترومن برای دومین بار سوگند وفاداری به قانون اساسی یاد كرد و زمام امور ایالات متحده آمریكا را به دست گرفت . وی در دوره قبلی به این مقام برگزیده نشده بود بلكه به سبب در گذشت روزولت ، دوره ریاست جمهوری او را تكمیل كرده بود . ترومن معاون روزولت بود . وی پس ادای سوگند ، در نطقی برنامه خود برای قطع گسترش كمونیسم و جلوگیری از بسط نفوذ شوروی در كشورهای دیگر را كه به « اصول ۴ گانه ترومن » معروف شد و جنگ سرد دو بلوك را تشدید كرد اعلام داشت . با اجرای این برنامه ، دولت امریكا عملا رهبری بلوك غرب را به دست گرفت . وی قبلا شوروی را امپریالیست كمونیست خوانده بود. ترومن در نطق ۲۰ ژانویه خود كه با آن فصل تازه ای در تاریخ باز شد كه چهار دهه تمام طول كشید اصول چهار گانه اش را به این شرح اعلام داشت :

۱) اصل اول ؛ حمایت از سازمان ملل.

۲) اصل دوم ؛ ادامه كمك به اروپای خارج از منطقه نفوذ شوروی به منظور ترمیم خرابی های جنگ و نوسازی ، از طریق طرح مارشال .

۳) اصل سوم ؛ كمك نظامی بی دریغ به دولتهای ضد كمونیست .

۴) اصل چهارم؛ شریك كردن كشورهای دوست و ضد كمونیست در پیشرفت های صنعتی و علمی و دادن این نوع كمكها به كشورهای توسعه نیافته .

طولی نكشید كه یك شعبه « اصل ۴ ترومن » در ایران ، تقریبا در همه شهرهای بزرگ كشور دایر شد. در اجرای اصل سوم این برنامه ، دولت امریكا تا ششم اكتبر (ظرف ۹ ماه ) به ارزش ۵ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار اسلحه به كشور های دیگر داد.

[irsalam]

۳۰ دی ـ ۲۰ ژانویه ـ ارباس ۸۰۰ نفره

 

 

 

 

18 ژانویه ۲۰۰۵ تكمیل نخستین ارباس دو طبقه كه در وضعیت « صندلی های اكونومی» گنجایش حمل ۸۰۰ مسافر دارد و به مراتب بزرگتر از جمبو جت های بوئینگ است طی مراسمی اعلام شد. در این مراسم گفته شد كه كمپانی ارباس با ساختن این هواپیمای پهن پیكر از بوئینگ آمریكا جلو افتاده است. جمبو جت ارباس ( ارباس ـ ۳۸۰ ) در وضعیت فرست كلاس كامل دارای ۵۵۵ صندلی است.

 

در مراسم پایانی تكمیل ارباس ـ ۳۸۰ پنج هزار تن از جمله سران فرانسه، آلمان ، اسپانیا و انگلستان؛ شركاء كنسرسیوم اروپایی سازنده ارباس حضور داشتند و این هواپیما را یك غرور برای صنایع اروپا خواندند. در همین مراسم اعلام شد كه كارخانه ارباس تا كنون سفارش ساخت ۱۴۹ دستگاه از این هواپیما را دریافت كرده كه چین خریدار شماره یك آن است. ارباس ۳۸۰ از سال ۲۰۰۶ وارد کار مسافربری در خطوط هوایی خواهد شد. مسافرت با این هواپیما به علت بزرگ بودن و گنجایش زیاد، ارزانتر تمام می شود. قبل از ارباس، یك كارخانه هواپیما سازی شوروی هواپیمایی بزرگ تر از بوئینگ ۷۴۷ ساخته بود كه اینك در برخی از كشورها از آن استفاده باركشی می شود.

[irsalam]

۳۰ دی ـ برخی دیگر از رویدادهای ۲۰ ژانویه

 

 

● ۱۸۲۶: میخائیل سالتیكوف نویسنده رادیكال روسیه به دنیا آمد و۶۳ سال عمر كرد.

●۱۸۹۱: كالاهاهوا پادشاه مجمع الجزایر هاوایی ( در آن زمان كشوری مستقل ) درگذشت .

●۱۹۲۱: به تصمیم لنین ، « داغستان » به صورت یك منطقه خود مختار روسیه در آمد.

● ۱۹۳۷: از این روز ؛ بیستم ژانویه آغاز هر دوره چهار ساله ریاست جمهوری آمریكا تعیین شد.

●۱۹۶۲: ( دی ماه ۱۳۴۰ ) دولت تصمیم به خرید شركت هواپیمایی غیر دولتی« ایران ایر» و تاسیس یك سازما ن هواپیمایی ملی ( اختصارا : هما ) برای حمل و نقل هوایی در داخل و خارج كشور گرفت و به این ترتیب ایران نیز دارای یك شركت دولتی خطوط هوایی بین الملی شد.

● ۱۹۶۹: نخستین دوره ریاست جمهوری ریچارد نیكسون در آمریكا آغاز شد و وضعیت شاه كه با او دوستی دیرینه داشت استحكام بیشتری یافت . درباریان ایران پس از روی كار آمدن جیمی كارتر با این كه در دیماه ۱۳۵۶ از شاه در تهران دیدن كرد وی را مخالف حكومت شاه می پنداشتند و در تشدید مخالفت با شاه سهیم می دانستند.

● ۱۹۸۱: جمهوری اسلامی ایران ۵۲ گروگان امریكایی را پس از ۴۴۴ روز آزاد كرد.