تقویم ایران و جهان ( 10 اسفند ماه )

[irsalam]

۱۰ اسفند - از آغاز سال در تقویم رسمی ایران ۳۴۶ روز گذشته و به پایان آن ۱۹ روز (در سال عادی) یا ۲۰ روز (در سال کبیسه) مانده است.

 

رویدادها

 

* ۹۴۴ - شهر ریو دوژانیرو ایجاد شد.

 

* ۱۱۶۹ - اوهایو به عنوان هفدهمین ایالت آمریکا، ثبت شد.

 

* ۱۱۹۴ - ناپلئون از تبعید گاه خود، جزیره البا، به فرانسه گریخت.

 

* ۱۳۱۷ - محمدرضا پهلوی برای ازدواج با فوزیه، خواهر ملک فاروق پادشاه مصر، به این کشور سفر کرد.

 

* ۱۳۱۸ - برای انجام سرشماری در شهر تهران، مردم شهر از خروج از خانهها منع شدند. جمعیت تهران بر طبق این سرشماری ۵۴۰ هزار نفر اعلام شد.

* ۱۳۸۸ - ماهنامه ایراندخت و نشریه سینا لغو امتیاز و روزنامه اعتماد توقیف شد.

[irsalam]

وقايع تاريخي 10 اسفند

 

1. انتشار روزنامه " مرد کار " به مديريت " ابوالفضل لساني " در تهران - ش1302
   
2. تصويب " قانون اجازه الحاق دولت ايران به قرار داد مبادله بين المللي مدارک و نوشته جات رسمي و نشريات علمي و ادبي " - ش1334
   
3. انتصاب اولين سفير زن ايران به نام مهرانگيز دولتشاهي - ش1354
   
4. ورود امام خميني ( ره ) به قم پس از پانزده سال تبعيد - ش1357
   
5. آغاز حمله موشکي متجاوزان بعثي به تهران - ش1366
   
6. اعلام موجوديت جامعه ويراستاران ايران - ش1369
   
7. آغاز سمينار بررسي سينماي پس از انقلاب - ش1370
   

[irsalam]

وقايع تاريخي 25 ربيع الاول

 

1. درگذشت علامه " سيد مرتضي علم الهدي " - ق436
   

[irsalam]

وقايع تاريخي 1 مارس

 

 

1. راه اندازي اولين قطار معلق در آلمان ، براي نخستين بار در جهان - م1901
   
2. رسميت یافتن تقويم ميلادي در ترکيه - م1917
   
3. الحاق رسمي ايالت " سار " به آلمان - م1935
   
4. اعلام عزاي عمومي به دنبال قتل عام عده اي از اهالي شهر خوجالي آذربايجان توسط ارامنه - م1992
   

[irsalam]

روز شمار دفاع مقدس

10/12/57

 

نظرها و اقدامهاي مربوط به نيروهاي مسلح جديد ( سپاه پاسداران و كميته هاي انقلاب اسلامي ) ؛ امير انتظام : سپاه پاسداران انقلاب فقط تا بازسازي كامل نيروهاي نظامي و انتظامي به انجام وظيفه خود ادامه خواهد داد . از طرف امام آقاي مهدوي كني به رياست كل كميته برگزيده شدند تا يك هماهنگي به وجود بيايد . هدف اين است كه كميته ها زير نظر نخست وزير اداره شوند . صدرحاج سيدجوادي ( وزير كشور ) : سياست دولت مبارزه با كميته ها نيست ، زيرا افراد كميته اشخاصي وطن پرست و انقلابي هستند . انتقاد سرلشكر قره ني از كميته به دليل بي خبر گذاشتن ارتش از اشغال ايستگاه جاسوسي آمريكا در شمال كشور . انحلال كميته هاي انقلاب اسلامي شيراز به دستور آيات عظام محلاتي و دستغيب . تداوم بازسازي و پاكسازي در نيروهاي مسلح : انحلال اداره دادرسي نيروهاي مسلح و سازمان دادستاني ارتش سابق و تاسيس سازمان قضايي ارتش ملي - اسلامي با تعديل پرسنل و انتصاب افسران خوشنام و تحصيل كرده . بازنشسته شدن 51 سرتيپ و 20 سرهنگ ديگر ارتش . اعلام موافقت و مخالفت با انحلال ارتش : درخواست عده اي از پرسنل نيروي هوايي از امام خميني كه نگذارند عده اي بيش از اين روحيه نظاميان را منهدم نمايند . اجتماع گروهي با عنوان " پرسنل نظامي - انقلابي " در محوطه دانشگاه صنعتي شريف و درخواست انحلال ارتش و برپايي ارتش خلقي . در اين اجتماع سرلشكر قره ني به مشاركت در كودتاي 28 مرداد 1332 متهم شد . سخنان تهديدآميز عزالدين حسيني و عبدالرحمن قاسملو ؛ عزالدين حسيني : اگر به خواستهاي ما كه در قطعنامه هشت ماده اي منتشر شده ، توجه نشود ، ما هرطور كه صلاح بدانيم مبارزه خواهيم كرد . قاسملو : ما حاضريم در راه تامين حقوق ملي خلقهاي ايران از جمله خلق كرد با ديگر سازمانها و احزاب ملي همكاري كنيم . بررسي حوادث كردستان در مطبوعات ايران ؛ اطلاعات به نقل از نزديكان نخست وزير : مسأله اي كه مورد توجه دولت ايران است امكان مداخله عراق در مسأله كردستان براي جلوگيري از به خاستن كردهاي عراق است . كيهان : عراق با نمايندگان اتحاد به ميهن پرستان عراق به رهبري جلال طالباني وارد مذاكره شده است . نظر مفتي زاده درباره قطعنامه هشت ماده اي مهاباد : قطعنامه هشت ماده اي جزيي كوچك از حقوق ملت كرد است و نمي تواند همه خواستهاي مردم كرد را تامين كند . در اين قطعنامه كمترين رنگ اسلامي به چشم نمي خورد . در مورد چگونگي پياده شده خودمختاري و نيز قالبها و مقياسها اختلاف سليقه و عقيده بين من و عزالدين حسيني وجود دارد . تنها چيزي كه مردم كردستان مي خواهند ، تعيين حقوقشان در قانون اساسي جديد است . تقابل دو جريان قومي و مذهبي - انقلابي در گنبد كاووس : تظاهرات عده اي از دانش آموزان گنبد و درخواست بركناري رئيس آموزش و پرورش ؛ تظاهرات گروه ديگري در حمايت از وي و صدور قطعنامه اي و درخواست بركناري فرماندار . به رسميت شناختن حقوق دمكراتيك خلق تركمن ؛ آزادي فعاليت سياسي - اجتماعي گروهها . دعوت سازمان مجاهدين خلق به شركت مردم در بزرگداشت دكتر مصدق و اينكه " سرفصل برنامه ها و وظايفي را كه از اين پس ضامن استمرار و ارتقاء جنبش انقلابي است " در اين مراسم اعلام خواهد كرد .

انتظار كانون نويسندگان ايران از امام و وضعيت سياسي - اجتماعي كشور : روش قاطعانه و سازش ناپذيري كه پيش از سرنگوني نظام سياسي سابق ، مشخصه بارز و متعالي رهبري انقلاب بود ، به نظر مي رسد كه اينك در حكومت موقت فعلي به موضعي بيش از پيش نرم در برابر دشمنان انقلاب و بيش از پيش سخت در مقابل ياران انقلاب در حال استحاله است . پيروزي كامل بر رژيم استبدادي بدون درهم ريختن ارتش شاهنشاهي ادعايي پوچ و واهي است . اندك اندك نشانه هاي استقرار مجدد سانسور ، محدوديت آزادي عقيده و بيان نيز در حال گسترش است . سخنراني جلال الدين فارسي در استاديوم امجديه با عنوان " انقلاب و ضدانقلاب " و تشريح مواضع و خواسته هاي ضدانقلاب " چپ " و " راست " ؛ لزوم حاكميت سياسي ملت ( برگزاري انتخابات و … ) ؛ حضور در صحنه سياسي منطقه برضد اسرائيل ؛ مسأله كردستان ، اهداف آمريكا و … چارچوب كلي حركت نظام جديد و برنامه هاي آتي جمهوري اسلامي را امام خميني در قم اعلام كردند . دكتر سنجابي ( وزير خارجه ) : با روي كار آمدن رژيم جديد اسلامي ، روابط با كشورهاي عربي بويژه كشورهاي حوزه خليج فارس در آينده نزديك دستخوش تحولات شگفت خواهد شد . ملاقات ويليام سوليوان ( سفير آمريكا در تهران ) با وزير خارجه ايران و گفتگو درباره مناسبات دو كشور . انحلال نمايندگيهاي اقتصادي ايران در فرانسه ، آمريكا ، انگلستان ، آلمان غربي ، اتريش ، ژاپن ، ايتاليا ، بلژيك ، شوروي ، بازار مشترك ، بانك جهاني و صندوق بين المللي پول . القبس : دولت جديد انقلابي ايران مي خواهد تركيه كليه روابط ديپلماتيك خود را با اسرائيل قطع كند و سازمان آزاديبخش فلسطين را به رسميت بشناسد . دولت انقلابي ايران مايل نيست انقلاب خود را به كشورهاي همسايه صادر كند . وزير خارجه اتيوپي در پيامي به وزيرخارجه ايران : اتيوپي همبستگي بي قيد و شرط و پشتيباني كامل خود را از مردم ايران و رهبر جديد آن اعلام مي دارد . انقلاب اسلامي ، نفت و آمريكا ؛ كارتر : قطع صدور نفت ايران ، غرب را از روزي پنج ميليون بشكه نفت خام محروم و آمريكا را با كمبودي برابر 500 هزار بشكه در روز مواجه كرده است .

10/12/59

 

عضو كميسيون ميانجيگري اسلامي كه از طرف سومين كنفرانس طائف براي پيدا كردن راه حل بحران بين ايران و عراق مامور شدهاند با اولين نشست خويش كه در 27 فوريه در جده بود فعاليت خويش را آغاز كردند.

10/12/61

 

كنفرانس غيرمتعهدها در دهلي – نخست وزير در كنفرانس شركت كرد

10/12/62

 

امام: اين كه ميگويند دخالت در سياست و انتخابات فقط حق مجتهدين است ميخواهند مردم را كنار بزنند و اين يك توطئه است مردم و دانشگاهيان بايد آن را خنثي كنند.

افزايش حضور ناوگان آمريكا در خليج فارس در درياي عمان. 10/12/63

 

ضعفهاي عراق از 2 جهت 1 – عدم وجود استراتژي دقيق و روشن و ديگر روحيه سربازان عراقي (از متن گزارش يك هيئت امريكايي اعزامي به خليج فارس)

10/12/65

 

دبيركل سازمان ملل با صدور بيانيهاي آمادگي خود را براي به جريان انداختن مجدد موافقتنامه مسكوت 25 ژوئن 1984 در متوقف ساختن حمله به شهرها و فعاليت در جهت هر گونه تغيير و تحول مقبول طرفين را اعلام كرد. تصميم كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج براي امضاء قرارداد جديد همكاري در پي تصويب يك استراتژي امنيتي از جانب آنها.

حافظ اسد درملاقات با ولايتي: اگر بصره به تصرف ايرانيان درآيد خشم همه ملتهاي عرب برانگيخته خواهد شد و بهتر است كه ايران به عمليات كربلاي 5 پايان بخشيده از بصره عقب نشيني كند. انتصاب سرلشكر طالع خليل الدوري به فرماندهي سپاه پنجم عراق

جابجايي سفراي عراق در آمريكا – انگليس – فرانسه – آلمان غربي و كويت. 10/12/66

 

شروع حملات موشكي ايران به بغداد

[irsalam]

۱۰ اسفند ـ ۱ مارس ـ دمکراسی اشکانیان و تاسیس مهستان به پیشنهاد مهرداد یکم

 

 

به نوشته مورخان رومی، یونانی و ارمنی، مهرداد یکم ششمین شاه ایران از دودمان اشكانی اول مارس در سال ۱۷۳ پیش از میلاد دراجتماع بزرگان ایران اعلام كرد كه تصمیم گرفته است كشور دارای یك قانون لاتغییر (اساسی) شود تا حقوق و تكالیف همه در آن روشن باشد.

این تصمیم به تصویب حاضران رسید و ایران دارای دو مجلس شد كه مجموعه آن دو را «مهستان» می گفتند (مه به كسر « میم » به معنای بزرگ). انتخاب ولیعهد از میان شاهزادگان، اعلان جنگ و پیشنهاد صلح، بسیج نیرو، عزل شاه درصورت دیوانه شدن و بیماری ممتد و ... ، تغییر اشل مالیاتها و صدور دستور ضرب سكه با تصویر تازه و تعیین شاهان ارمنستان و انتصاب فرمانده كل ارتش برای یك دوره معین و یا مدیریت جنگ از جمله اختیارات مهستان بود. مهستان كه مجلسی معادل سنای روم بود در موارد متعدد شخص شاه را به عنوان فرمانده ارتش تعیین كرده بود. در دوران اشكانیان كه علاقه مند به اندیشه های فلاسفه یونان بودند، ایران از نوعی دمكراسی برخوردار بود.

[irsalam]

۱۰ اسفند ـ ۱ مارس ـ افتادن کرمان به دست شاهرخ میرزای گورکانی و مبادله هنری ایران و چین

 

شاهرخ میرزا گوركانی پسر امیر تیمور و جانشین او در هفته اول مارس ۱۴۱۶ شهر كرمان را متصرف شد و آن را ضمیمه قلمرو پسر خود ابوالفتح ابراهیم حاكم فارس كرد. شاهرخ پس از فتح كرمان به دیدار شاه نعمت الله ولی عارف معروف شتافت و از وی استدعای اندرز كرد. شاه نعمت الله كه در۹۷ سالگی درگذشت در ماهان مدفون است.

 

شاهرخ میرزا هنگام ترك كرمان جمعی از هنرمندان این دیار مركب از چند معمار و نقاش را با خود به هرات برد و از آنجا برای دیدار از چین روانه پایتخت این كشور كرد تا مبادله هنری صورت گیرد. در میان هیات هنرمندان و استادكاران اعزامی شاهرخ میرزا به خان بالغ (پكن ـ پایتخت چین) ، یك طراح كرمانی نقشه قالی هم وجود داشت. این هیات به ریاست غیاث الدین نقاش به سال ۱۴۱۹ میلادی وارد چین شد و به مبادله مهارتهای هنری دو كشور پرداخت.

[irsalam]

۱۰ اسفند ـ ۱ مارس ـ احمد شاه قاجار در ۳۲ سالگی در پاریس در گذشت

 

سلطان احمد شاه قاجار نهم اسفند ۱۳۰۸ (در آن سال مصادف با ۲۸ فوریه ۱۹۳۰) درست ۴ سال و ۴ ماه پس از خلع قاجاریه از سلطنت ایران در ۳۲ سالگی در پاریس و در تبعید درگذشت. وی دچار اضافه وزن و بیماری كلیوی بود. احمدشاه را در تیرماه ۱۲۸۸ در ۱۲ سالگی برجای پدرش نشانده بودند كه سه سال و چند ماه پس از كودتای ژنرال رضا خان، از سلطنت خلع شده بود. احمد شاه به اراده خود به اروپا رفته بود كه دیگر به او اجازه بازگشت داده نشده بود. از بررسی خاطرات رجال آن زمان و رفتار احمد شاه چنین بر می آید كه نمی توان نسبت به وطندوستی او تردید كرد. وی بر خلاف دیگر سلاطین قاجاریه، فردی نسبتا آگاه بود و بر اوضاع وقوف داشت و سیاستها را می شناخت و راه گریز از آنها می دانست ولی وسیله و امكانات او محدود بود؛ نه ارتشی قابل ملاحظه داشت و نه بودجه كافی. اوضاع زمان و مداخله بیگانه هم مانع از آن بود كه بتواند اقدامی كند. او در۲۳ سالگی با مهارت تمام كودتای ژنرال رضاخان ــ سید ضیاء را از سر گذرانیده بود.

[irsalam]

۱۰ اسفند ـ ۱ مارس ـ رفتن محمد رضا پهلوی به مصر برای ازدواج با فوزیه

 

محمد رضا پهلوی ولیعهد وقت كه هنوز بیش از ۱۸ سال و ۴ ماه نداشت در این روز از اسفندماه ۱۳۱۷ در راه مصر بود تا با فوزیه خواهر ملك فاروق پادشاه مصر ازدواج كند. وی پنجم اسفند ( ۲۴ فوریه ۱۹۳۹ ) در زمانی كه ابرسیاه جنگ آسمان اروپا را می پوشانید عازم مصر شده بود. وزیران امور خارجه و دادگستری و رئیس مجلس شورای ملی همراه او بودند. یك هیات مطبوعاتی نیز عازم مصر شده بود تا جریان ازدواج را پوشش خبری دهد . عباس مسعودی ناشر روزنامه اطلاعات كه با این هیات به مصر رفته بود گزارشهای مفصل و متعدد از این رویداد را به قلم خود در این روزنامه منتشر ساخت. عقد نكاح ۲۴ اسفند انجام شد و داماد و همراهان ۲۴ فروردین با كشتی به ایران باز گشتند . این نخستین ازدواج شاه بود كه دیری نپایید. به باور عوام الناس، انگلیسی ها عامل این وصلت بودند!.

[irsalam]

۱۰ اسفند ـ ۱ مارس ـ نظامی گنجوی ، شاعری که مدح نگفت

 

نظامی گنجوی (ابو محمد الیاس) شاعر نامدار ایران از شهر گنجه قفقاز كه در مارس ۱۲۰۹ میلادی (به نوشته بسیاری از موخان ۱۲ مارس برابر ۲۱ اسفند) دیده ازجهان فروبست شاعری داستانسرا و متخصص مثنوی داستانی بود. لیلی و مجنون ، خسرو و شیرین ، هفت پیكر و اسكندر نامه از جمله آثار او هستند . وی مردی گوشه گیر بود كه امیران زمان خود را مدح نگفت . نظامی مدح شاهان ، امیران و مقامات وقت را گفتن دروغ و چاپلوسی و نوعی گناه می دانست و در این زمینه گفته است:

چو نتوان راستی را درج كردن

دروغی را چه ( چرا ) باید خرج كردن

نظامی از زادگاه خود شهر گنجه ، جز یك سفر به تبریز خارج نشد. نظامی خسرو و شیرین و هفت پیكر ( بهرام نامه ) را از داستانهای دوران ساسانیان گرفته است و برای این كه بعدا به او ایراد نگیرند كه چرا در باره اسكندر كه میهنش را اشغال نظامی كرد سخن گفته است ، او را در كتاب خود به عنوان یك حكیم و مردی دانا توصیف كرده ، نه یك فاتح معمولی.

[irsalam]

۱۰ اسفند ـ ۱ مارس ـ دهخدا درگذشت

 

 

 

علی اكبر دهخدا رجل فرهنگی ایران و مولف فرهنگ دهخدا ۲۷ فوریه ۱۹۵۶ ( هشتم اسفند ۱۳۳۴ ) در ۷۸ سالگی در گذشت. دهخدا سالها از اعضای شورای عالی معارف ایران و یك بار هم رئیس ایت شورا بود. او كار نویسندگی را با نوشتن برای روزنامه ها آغاز كرده بود و تالیفات متعدد دارد كه بزرگترینشان لغتنامه دهخداست. طنز های ژورنالیستی او تحت عنوان «چرند و پرند» معروفست. وی با امضای مستعار «دخو» مطالب خود را در نشریات منتشر می كرد. خدمات دهخدا به فرهنگ ایران بیش از این توصیف ها است.

[irsalam]

۱۰ اسفند ـ ۱ مارس ـ تکمبل تصرف اندلس (اسپانیای جنوبی) توسط عربان

 

اول مارس در سال ۷۱۴ میلادی عربان كارتصرف اسپانیا راتكمیل كردند . سپاهیان عرب به فرماندهی طارق بن زیاد در ژوئیه سال ۷۱۱ از تنگه هركول كه از آن پس به نام وی جبل طارق خوانده می شود گذشتند و قدم به اسپانیا گذاردند و واحدهای ارتش « رودریك » پادشاه ویزوگت ( ژرمن ) اسپانیا را شكست دادند و نزدیك به سه سال طول كشید تا اسپانیا ی جنوبی را تصرف كردند كه « اندلس » نامیده شد .

عربان سالها بعد از اسپانیا وارد فرانسه شدند و تا « پواتیه » در مركز فرانسه پیش رفتند و در آنجا از «شارل مارتل» سردار فرانكها شكست خوردند.

[irsalam]

۱۰ اسفند ـ ۱ مارس ـ نشریه «انقلاب» منادی حق

 

« سوزان انتونی » بانوی آمریكایی كه از اول ژانویه ۱۸۶۸ نشریه «انقلاب» را منتشر كرده بود پس از دو ماه ، از اول مارس با دعوت از نویسندگان مبارزی چون «الیزابت ستانتون» نشریه خود را كه در نیویورك انتشار می یافت به منادی حق تبدیل كرد . این نشریه كار مبارزه را با خواست حق رای برای زنان در انتخابات آغاز كرد و سپس به سایر حقوق گسترش داد.

این نشریه كه در ۱۶ صفحه و با هزینه ای برابر ۶۰۰ دلار برای هر شماره انتشار می یافت سپس خواستار دستمزد برابر برای كار برابر و دادن اهمیت به اتحادیه های كارگران و اصناف به عنوان مدافعان حقوق اعضای خود شد . آنگاه خواستار قانون طلاق شد و ادامه زندگانی زناشویی اجباری را امری مغایر آزادی و حقوق انسان خواند .

این نشریه در جریان مبارزات خود تا به آنجا پیش رفت كه خواستار انتصاب زنان به كشیشی در كلیساهای كاتولیك شد. هنگامی كه نشریه دچار مسائل پولی شد و سوزان جریان را نوشت ؛ مردی به نام «جورج ترین» پرداخت همه هزینه نشریه را بر عهده گرفت .

[irsalam]

۱۰ اسفند ـ برخی دیگر از رویدادهای ۱ مارس

 

● ۱۸۱۱: محمد علی پاشا خدیو مصر با هدف خلاص كردن خود از اشراف مصری بازمانده از دوران « مملوك » ها سران آنان را به كاخ خود برای شركت در ضیافت پسرش دعوت كرد و به سربازانش دستور داد كه همه آنان را كه نزدیك به پانصد تن بودند بكشند و سپس به تخریب دژها و تصاحب اموالشان دست زد و به كار آنان پایان داد.

● ۱۹۱۹: در اجرای دستور لنین تا امروز همه نظامیان روس به استثنای آنان كه مخالف انقلاب بلشویكی بودند و به دولت ایران درخواست پناهندگی داده بودند از ایران خارج شدند تا بهانه دیگری در دست انگلستان برای تخلیه ایران نباشد.

● ۱۹۴۴: دولت ایران به صورت سمبولیك به امپراتوری ژاپن اعلان جنگ داد.

● ۱۹۶۶: حزب سوسیالیستی بعث حكومت سوریه را به دست گرفت . یك شاخه دیگر حزب سوسیالیستی بعث حكومت عراق را به دست دارد.

● ۱۹۸۲: ونرا Venera- ۱۴ سفینه شوروی در ونوس فرود آمد و به مخابره اطلاعات از این ستاره مظهر زیبایی پرداخت.