آشنایی با سوره های قران کریم

[irsalam]

*

 

26- شعراء [شاعران]

*

در 4 آيه آخر اين سوره، سخن از شاعران بيهوده گوى بى تعهد و عمل، و نيز ستايشى از شاعران مؤمن و عمل كننده و يادآوران خدا و پيروزمندان بعد از ستمديدگى، به ميان آمده است. اين، شيوه‏اى است براى محتوا و جهت دادن به يك نهادى كه در جامعه وجود داشت و استفاده از سنگر شعر در راه تعهد و ايمان است.

*

اين سوره هم مانند بيشتر سوره‏هاى مكى در رابطه با عقيده و توحيد و نبوت و معاد و بهشت و دوزخ مطالبى دارد و از سرگذشت موسى و ابراهيم و نوح و هود و صالح و لوط و شعيب ياد مى‏كند و در نهايت به اسلام و پيامبر اشاره دارد.

*

227 آيه دارد و در حدود سال 4 بعثت در مكه نازل شده است. نام ديگر سوره «جامعه‏» است.

*

[irsalam]

*

 

27- نمل [مورچه]

*

در آيه 18 عبور سليمان را همراه با سپاه جن و انس و پرندگان كه مسخر فرمان او بودند، از وادى مورچگان، بيان مى‏كند و توجه مردم را به عظمت آفرينش در مورچه معطوف مى‏كند. بخاطر داستان سليمان، اين سوره به نام «سليمان‏» هم نقل شده است.

*

در اين سوره هم بخاطر تدبر و عبرت از تاريخ، سرگذشت تعدادى از انبياء و موضعگيرى مشركين مكه و مشركان سابق را در امت‏هاى گذشته به ياد مى‏آورد و فرجام كار مؤمنان و مخالفان را تصوير مى‏كند.

*

اين سوره كه 93 آيه دارد، قبل از هجرت، در سال هشتم بعثت در مكه نازل شده است.

*

[irsalam]

*

 

28- قصص [قصه]

*

در اين سوره، قصه‏هائى از ولادت موسى تا نبوتش و مبارزه‏اش با فرعون و نجات بنى اسرائيل از استضعاف، و نيز زراندوزى قارون و سرنوشت تلخش، بيان شده است.

*

اين سوره كه قبل از هجرت در مكه نازل شده (حدود سال 11 بعثت) در دوره سختى و شدت و رنج مسلمانان، مقايسه‏اى است با شدائد بنى اسرائيل در چنگ فرعون، و نويدى است براى پيروزى و وراثت زمين و امامت تاريخ و شكست طاغوتها.

*

داستان موسى و فرعون، در اينجا نقش سمبوليك خود را در نشاندادن مبارزه دائمى حق و باطل و پيروزى نهائى حق، بخوبى ايفا مى‏كند.

*

كلمه «قصص‏» در آيه 25 آمده، آنجا كه دختر شعيب، پيش پدر از كمك موسى به آنها در كشيدن آب از چاه براى گوسفندان شعيب، تعريف كرده و آن قصه را بازگو مى‏كند. از آيه 76 به بعد از روش زراندوزى و تكبر قارون انتقاد شده و سرنوشت مذلت بار و فرو رفتن او را در زمين بيان مى‏كند.

*

اين سوره 88 آيه دارد.

*

[irsalam]

*

 

29- عنكبوت

*

با تشبيه كردن كافران در عقايد الحادى خودشان به عنكبوت كه سست‏ترين خانه‏ها را دارد و تار و پودش در برابر بادها درهم مى‏ريزد، سستى بناى انديشه‏هاى مشركان و ماده گرايان را بازگو مى‏كند كه حباب انديشه‏هايشان بر روى سرابى خيالى و پوچ استوار شده است. آيه 41 اين حقيقت را گفته است.

*

اين سوره مكى كه قبل از هجرت بعد از سوره روم نازل شده، كلا درگيرى ايمان آوردندگان را با فتنه انگيزى‏ها و كارشكنى‏ها و اغواهاى مخالفان بيان مى‏كند و نمونه‏هائى چند از زندگى ابراهيم و انبياء ديگر و فداكارى‏هايشان در راه خدا مى‏آورد و مؤمنان را بياد تكاليف و تعهدات و صبر در اين راه مى‏اندازد. مشتمل بر 68 آيه. و صبر در اين راه مى‏اندازد. مشتمل بر 68 آيه.

*

[irsalam]

*

 

30- روم [نام كشورى است]

*

در آغاز سوره، از پيروزى روم پس از شكست‏خوردنش از ايران خبر مى‏دهد. اين پيشگوئى و حادثه مربوط به صدر اسلام است و در واقع نويد پيروزى امت مسلمان را پس از شكست دو ابر قدرت آن روز جهان مى‏دهد و تقويتى است براى مسلمين آن روز كه مورد آزار مشركين مكه قرار داشتند و آينده‏اى تابناك را در افق حيات بشرى نشان مى‏دهد در چندين آيه متوالى آيات و نشانه‏هاى الهى را با ذكر مصداق، از مخلوقات و پديده‏هاى زمينى و آسمانى بيان كرده، سپس انسانها را متوجه فطرت خدا آشناى خودشان مى‏كند: آيه 30 و 42 و در نهايت، باز گريزى است به مسئله مهم يعنى معاد و حيات جاودان پس از مرگ.

*

هفتاد و نهمين سوره‏اى است كه با 60 آيه، در مكه و قبل از هجرت نازل شده است.

*

[irsalam]

*

 

31- لقمان

*

[JUSTIFY]سوره به نام لقمان حكيم است و در آيات 12 تا 20 موعظه‏هاى حكيمانه‏اى را از لقمان به پسرش بيان كرده است، كه درباره خدا و دين و برخورد انسانى با مردم و ميانه روى در رفتار است. [/JUSTIFY][JUSTIFY]*[/JUSTIFY][JUSTIFY]در مجموع، اين سوره، پيام توحيد و حكمت و معرفت و معاد را بيان مى‏كند و فطرت بشرى آدميان را مورد خطاب قرار مى‏دهد تا از طريق توجه به نعمتهاى الهى، به شناخت و اطاعت او گردن نهاده و به سعادت ابدى برسد. [/JUSTIFY][JUSTIFY]*[/JUSTIFY][JUSTIFY]در مكه و نزديكيهاى هجرت نازل شده است و داراى 34 آيه مى‏باشد. [/JUSTIFY]

*

*

[irsalam]

32- سجده [سجده كردن]

 

در آيه 15 اين سوره، از نشانه‏هاى بارز مؤمن، اين را مى‏گويد كه هنگام يادآورى آيات و نشانه‏هاى خدا، به علامت تعظيم و سپاس، به خاك افتاده و در پيشگاه او سجده كرده و خدا را مى‏ستايد. «مضاجع‏» نام ديگر اين سوره است. هنگام تلاوت آيه سجده واجب است كه سجده نمائيم.

هدف كلى سوره، اقامه دليلى است در مورد مبدا و معاد و زدودن شك از دلها و در رابطه با نبوت و قرآن، اشاره‏هائى هم به مؤمنان و فاسقان دارد و از پاداش و عذاب، سخن مى‏گويد. و سرگذشت موسى و قوم او بعنوان يك نمونه مطرح مى‏شود.

اين سوره 30 آيه دارد و در مكه در اوائل بعثت پيامبر نازل شده است.

[irsalam]

33- احزاب [حزب‏ها و گروهها]

 

حزبها و قبائل مشرك عرب، براى ريشه كن كردن اسلام و نابودى مسلمين دست به دست داده و ائتلاف نمودند و مدينه را محاصره كردند و جنگ خندق پيش آمد.

 

واكنش روانى و عكس العمل مسلمانان در برابر اين محاصره نظامى و نقش تخريبى ستون پنجم (يهود داخل مدينه) و سر انجام كار، از مسائلى است كه در خلال آيات 9 تا 27 ذكر شده و بسى آموزنده است. به همين جهت هم شروع سوره، با فرمان خدا مبنى بر اطاعت نكردن از كافران و منافقان است.

 

در قسمتهاى بعدى رابطه پيامبر را با مؤمنين و منافقين و همچنين همسرانى و نيز تذكر نكات اخلاقى و تربيتى را در بر دارد و اينكه آنها الگوى مردم‏اند و نيك و بدشان تاثير فراوان دارد و بر خوبيها و فسادهايشان، پاداش يا عذاب دو برابر خواهد بود. از آيه 36 به بعد به ماجراى ازدواج پيامبر با زن پسر خوانده‏اش - زيد - اشاره شده و در آيه 40 خاتم انبياء بودن حضرت محمد(ص) بيان شده است و در اواخر سوره، عليه منافقين افشاگرى مى‏كند. در حديثى بيان شده كه در اين سوره، رسوائيهاى مردان و زنان قريش بيان شده است.

 

اين سوره 73 آيه دارد و در سال 6 هجرى در مدينه نازل شده است.

[irsalam]

[JUSTIFY]34- سبا[/JUSTIFY][JUSTIFY]نام قومى است كه همزمان با سليمان مى‏زيستند و حاكمشان يك زن (بلقيس) بود. از آيه 15 به بعد بخشى از داستان آنان را در رابطه با سليمان بيان مى‏كند و نيز داستان داود را نقل مى‏نمايد. در اين سوره آياتى هم از توحيد و رسالت و آخرت (اين سه پايه دعوت همه انبياء) آمده است. رسالت جهانى پيامبر اسلام در آيه 28 آمده، و در كل، حمايت از رسول اللّه در دعوت الهى‏اش مى‏باشد.[/JUSTIFY][JUSTIFY]هشتاد و سومين سوره‏اى است كه در مكه و قبل از هجرت نازل شده و 54 آيه دارد.[/JUSTIFY]

[irsalam]

[JUSTIFY]35- فاطر [شكافنده، پديد آورنده][/JUSTIFY][JUSTIFY]در اولين آيه، با اين صفت، از خدا ستايش شده، خدائى كه آسمانها و زمين را با شكافتن پرده عدم، بوجود آورد.[/JUSTIFY][JUSTIFY]نام ديگر سوره «ملائكه‏» است. باز در همين آيه اول از فرشتگان بعنوان رسولانى كه حامل فرمان خدا و مجرى اوامر او در جهان هستند ياد شده است.[/JUSTIFY][JUSTIFY]اين سوره، شامل قدرت و حكمت و نعمتهاى بزرگ آسمانى و زمينى خداوند، در رابطه با توحيد و ربوبيت اوست و اينكه خلقت انسان و آمد و رفت‏شب و روز و تسخير ماه و خورشيد و آبها و ماهيهاى درياها همه در جهت‏شكر انسان و حركت او بسوى صاحب نعمت و شناختن و اطاعت اوست.[/JUSTIFY][JUSTIFY]54 آيه دارد و در مكه نازل شده است. به استثناى چند آيه كه مدنى است.[/JUSTIFY]

[irsalam]

[JUSTIFY]36- يس [از حروف رمز قرآن و خطاب به پيامبر][/JUSTIFY][JUSTIFY]در اين سوره كه با پيامبر سخن گفته شده، پايه‏هاى سه گانه دين (توحيد، نبوت، معاد) مطرح شده و نيز حالت مردم را در قبول و رد دعوتها، و سر انجام مجرمين و متقين را در قيامت بيان كرده است.[/JUSTIFY][JUSTIFY]و از رويش گياه در زمين مرده، روئيدن باغها و ميوه‏ها، زوجيت عمومى در مخلوقات، شب و روز و ماه و خورشيد حركت كشتى‏ها در دريا و ... بعنوان «آيه‏» و نشانه بر خدا ياد شده است.[/JUSTIFY][JUSTIFY]اين سوره «قلب قرآن‏» هم ناميده شده است. و همچنين به «ريحانة القرآن‏» هم معروف است پنجاه و نهمين سوره‏اى است كه در مكه نازل شده است و 83 آيه دارد. پنجاه و نهمين سوره‏اى است كه در مكه نازل شده است و 83 آيه دارد.[/JUSTIFY]

[irsalam]

37- صافات [به صف كشيده‏ها]

 

در آيه اول، خداوند به فرشتگان به صفت كشيده شده، يا به صفوف منظم پيكار گران و مجاهدان، يا پرندگان منظم و به صف كشيده در پرواز، يا صفوف نمازگزاران، سوگند ياد كرده است. (بنا به تفسيرهاى گوناگون در كلمه صافات).

 

روح كلى سوره، بيان توحيد و رد عقايد مشركين، بخصوص در زمينه خويشاوندى خدا با جن يا مخلوقات ديگر مى‏باشد. مسئله معاد و پاداشهاى بهشت و كيفرهاى جهنم موضوع ديگر اين سوره است. به داستان نوح و امتحان ابراهيم بوسيله فرمان ذبح اسماعيل، و همچنين داستان لوط و يونس هم اشاره‏اى شده است.

 

اين سوره كه 182 آيه دارد، در اوائل بعثت در مكه نازل گشته است.

[irsalam]

38- ص [از حروف مقطع رمز]

 

محور سوره، دعوت پيامبر به توحيد و اخلاص در عبوديت است. از اين رهگذر موضع موافقين و مخالفين و روياروئى جبهه حق و باطل و سر انجام دو گروه است. قيامت و مسئله خلقت انسان و امر خدا به سجود بر آدم و سر باز زدن ابليس و دشمنيهاى ابليس با بنى آدم در جهت اغواء و گمراه كردن و اينكه فقط مخلصين از دام شيطان مى‏رهند، از مسائل ديگر اين سوره است.

اين سوره كه 88 آيه دارد، حدود سالهاى 4 و 5 بعثت پيامبر در مكه نازل شده است.

[irsalam]

[JUSTIFY]39- زمر [جمع زمره: گروهها و دسته‏ها][/JUSTIFY][JUSTIFY]از آيه 70 تا آخر سوره، بيان مى‏كند كه در قيامت كه روز كيفر و پاداش كافران و متقين است، گروه گروه، مردم به سوى سرنوشت و جايگاه ابدى خودشان (دوزخ يا بهشت) سوق داده مى‏شوند. نام ديگر سوره «غرف‏» (غرفه‏ها) است. به اين مناسبت كه در آيه 20 از غرفه‏هاى چند طبقه متقين در بهشت‏ياد شده است.[/JUSTIFY][JUSTIFY]در اين سوره، در مورد اخلاص دين براى خدا و بيدار ساختن قلوب براى پذيرش حق، و مقايسه حال و سرنوشت مؤمنين و مشركين در دنيا و آخرت، مطالبى بيان شده است. و در مجموع، سوره، سوره پاداش‏ها و كيفرها و نتايج اخروى اعمال ما در دنيا است.[/JUSTIFY][JUSTIFY]اين سوره مكى است و 75 آيه دارد.[/JUSTIFY]

[irsalam]

[JUSTIFY]40- مؤمن [ايمان آورنده][/JUSTIFY][JUSTIFY]از آيه 27 به بعد از «مؤمن آل فرعون‏» ياد مى‏كند.[/JUSTIFY][JUSTIFY]مردى كه در بطن نظام طاغوتى فرعون، مخفيانه به دعوت موسى گرويده بود و به نفع او در مجامع دولتى تبليغ مى‏كرد و از موسى در مقابل توطئه‏هاى خائنانه فرعون و وابستگانش دفاع مى‏نمود.[/JUSTIFY][JUSTIFY]نام ديگر سوره، «غافر» است. يعنى بخشنده گناه و خطاپوش در آيه 3 با اين صفت از خدا ياد شده است. نام ديگر سوره «طول‏» است‏يعنى نعمت پايدار و در همين آيه از خداوند با عنوان صاحب نعمت (ذى الطول) ياد شده است.[/JUSTIFY][JUSTIFY]از مطالب ديگر اين سوره، درگيرى هواداران حق و باطل است، قدرت مطلقه خدا در قيامت، رمز سرنگونى قدرتهاى باطل و جبار پيشين، دعوت موسى، تقسيم بندى مردم در رابطه با اعمالشان در قيامت و ... مى‏باشد.[/JUSTIFY][JUSTIFY]اين سوره مكى كه داراى 85 آيه مى‏باشد، در سالهاى قبل از هجرت نازل شده است.[/JUSTIFY]

[irsalam]

41- فصلت [بخش بخش و فصل فصل شده]

 

در آيه 2 مى‏گويد: «اين قرآن كتابى است كه آياتش براى مردمى كه علم و آگاهى دارند، بخش بخش نازل شده است.»

 

اين سوره به نام «مصابيح‏» هم ياد شده زيرا در آيه 12 از زينت كردن و آراستن آسمان توسط ستاره‏ها كه چراغهائى هستند سخن به ميان آمده است.

 

اين سوره را بعضى هم به نام «حم. سجده‏» مى‏شناسند.

 

قرآن، رسالت، خدا، آخرت، وحى، توحيد، از مسائل ديگر اين سوره مى‏باشد. سوره فصلت، تجلى قدرت مطلقه خداوند است، هم در دنيا و در رابطه با هلاك كردن مكذبين و ظالمين و هم در آخرت و هنگام حسابرسى اعمال بندگان.

 

54 آيه دارد و در اوائل بعثت در مكه نازل گشته است.

[irsalam]

42- شورى [مشورت و همفكرى و نظرخواهى]

 

در آيه 38 اصل اجتماعى شورا در امور اجرائى، از صفات مؤمنانى به حساب آمده كه اهل تقوا و نماز و انفاق و هميارى هنگام ستمديدگى مى‏باشند.

 

محور اين سوره، وحى و محتواى پيام‏هاى آن است و حالت پذيرش يا انكار مردم نسبت به آن و برخى از نشانه‏هاى خدا و نيز نتايج اعمال و راه مستقيم الهى بيان شده است و باز، نقبى به آخرت و سراى ابدى در آن جهان، و همچنين بيان بعضى از نعمتهاى الهى.

 

اين سوره مكى كه 53 آيه دارد يكسال قبل از هجرت نازل شده است.

[irsalam]

43- زخرف [زينت و زيور]

 

در آيه 33 تا 35 در بيان بى‏ارزشى جلوه‏هاى مادى و فريبنده دنيا مى‏خوانيم:«اگر بخاطر اين نبود كه مردم امتى يكپارچه و همسان باشند، خداوند براى كافران، خانه‏هائى با سقف‏هاى نقره‏گون و بالاخانه‏ها و درها و تخت‏ها و زيورها و ... قرار مى‏داد.»

 

با بيان اين معنى، خداوند ارزش را به آخرت و آنچه باقى است مى‏دهد و نوعى جدل و بحث در مورد معتقدات بى اساس مشركين انجام گرفته و از اتكاء آنان به انديشه‏هاى خرافى كه ميراث نياكان است انتقاد شده است تا زمينه قلبى براى ايمان، آماده گردد.

 

در بخشى ديگر از شيوه استخفاى فرعون و معيارهاى غلط آنان در ارزشيابى ياد شده و بعنوان نمونه از دعوت عيسى ياد شده است.

 

از جمله مسائل ديگر اين سوره، تصحيح اعتقادات خرافى، جدال توحيدى، آيات قيامت، فرستادن انبياء، به خصوص ابراهيم و موسى و عيسى مى‏باشد.

 

اين سوره مكى است. داراى 89 آيه بوده و حدود سالهاى 5 و 6 بعثت نازل شده است.

[irsalam]

44- دخان [دود]

 

در آيه 10 مى‏گويد: «منتظر روزى باش كه آسمان دودى فرا گيرنده مردم را فراهم مى‏آورد و عذابى دردناك است.»

 

بعضى اين دود را از علائم رستاخيز و پيش درآمد قيامت دانسته‏اند، برخى گفته‏اند در قيامت، بعنوان عذاب، دودى كه چشم و گوش منافقان را پر مى‏كند ظاهر خواهد شد.

 

بعضى هم اين را تحقق يافته مى‏دانند و مى‏گويند در اثر تكذيب و روگردانى مردم از دعوت پيامبر قحطسالى و تنگدستى چنان كرد كه مردم وقتى با چشم‏هاى ناتوان به آسمان نگاه مى‏كردند، آن را پر شده از دود، مى‏ديدند. در هر صورت، سوره متضمن بيم دادن كسانى است كه در قرآن و دعوت حق شك دارند و آنان را نسبت به عذاب دنيا و آخرت، هشدار مى‏دهد.

 

و داستان موسى و سر انجام فرعون را نمونه‏اى از عذاب دنيوى، و كيفرهاى گوناگون جهنم را نمونه‏اى از عذاب دنيوى، و كيفرهاى گوناگون جهنم را نمونه‏اى از عذاب آخرت بيان مى‏كند، و پاداش متقين را هم بيان مى‏كند.

 

اين سوره 59 آيه دارد و در سال 4 بعثت، در مكه نازل گرديده است. توصيه شده كه اين سوره در نمازهاى واجب و مستحب خوانده شود. در نمازهاى واجب و مستحب خوانده شود.

[irsalam]

45- جاثيه [به زانو افتاده]

 

اينكه در قيامت، هر امتى به زانو در مى‏آيد و براى رسيدگى به حسابشان حاضر مى‏شوند در آيه 28 ذكر شده است. مظهرى است از سلطه كامله خداوند در قيامت.

 

سوره با بيان مطالب توحيدى و شريعت پيامبر و لزوم توجه به آيات و نشانه‏هاى الهى شروع شده و با بيان تهديد آميز نسبت به مستكبران اعراض‏گر از آيات خدا و هوا پرست و گمراه ادامه مى‏يابد و با بيان ثبت اعمال و بازبينى آن در قيامت و كيفرهاى اخروى پايان مى‏گيرد.

 

از نامهاى ديگر سوره، «شريعت‏» و «دهر» است.

 

از سوره‏هاى مكى است و مشتمل بر 37 آيه بوده و در سال 8 بعثت نازل شده است.

[irsalam]

46- احقاف [نام سرزمين قوم عاد در نزديكى يمن]

 

در آيه 21 مى‏خوانيم: «حضرت هود، قوم خودش (عاد) را در سرزمين احقاف، از عذاب خدا بيم داد.» احقاف در قسمت جنوبى عربستان بوده و الآن آثارى از آن باقى نمانده است.

 

هلاكت قوم هود و اقوامى ديگر در پيرامون مكه و نيز ايمان آوردن گروهى از جن، همچنين مطالبى درباره معاد، توحيد و نبوت، از مسائل ديگر اين سوره است.

 

و در پيام پايانى سوره، فرمان صبر و بردبارى به پيامبر مى‏دهد اين سوره با 35 آيه، در مكه نازل شده است. نازل شده است.

[irsalam]

47- محمد(ص) [نام پيامبر بزرگ اسلام]

 

نام «محمد»«ص‏» در دومين آيه اين سوره آمده است.

 

سوره، توصيفى است از كافران و روش‏ها و عملكردهاى آنان و نيز توصيفى است از مؤمنان و اعمال نيك و صفات پاكشان. از نعمتهاى نازله بر مؤمنين و عقوبتهاى وارده بر كافران سخن مى‏گويد. مقايسه‏اى است ميان اين دو جناح حق و باطل در دنيا و آخرت. و بيانگر اين است كه مقابله و مخالفت آگاهانه كفار با پيامبر و دين خدا فقط به زيان خودشان خواهد بود.

 

نام ديگر اين سوره، «قتال‏» است. چرا كه عنصر بارز جنگ با كفار و فرمان موضعگيرى قاطع در برابرشان، از پيشانى اين سوره انقلابى آشكار است، همچنانكه از لحن آيات هم پيداست اين سوره در مدينه و در دوره قدرت و آمادگى رزمى مسلمين نازل شده است و 38 آيه دارد. اين سوره در مدينه و در دوره قدرت و آمادگى رزمى مسلمين نازل شده است و 38 آيه دارد.

[irsalam]

48- فتح [پيروزى]

 

در آيه اول از پيروزى بزرگى كه به يارى خدا نصيب پيامبر شد، ياد شده است. فتحى كه در «صلح حديبيه‏» فراهم آمد. پيامبر همراه 1400 نفر به جنگ مشركين بيرون آمد. اميدى به بازگشت پيروزمندانه و بسلامت نبود ولى سرانجام با قراردادن آتش بس 10 ساله، بدون درگيرى به مدينه بازگشتند.

 

همين قرارداد، پيروزى‏هاى بزرگ ديگرى بدنبال داشت، مانند فتح خيبر در سال هفتم هجرى و فتح مكه به همراه 12 هزار سرباز مسلمان در سال 8 هجرى و مسلمان شدن تعداد زيادى از مشركين در اين فاصله. (به فتح مكه در آيه 27 اين سوره اشاره شده است) اينهاست آن «فتح مبين‏» كه سوره به آن نام، مشهور گشته است. سوره بيشتر مربوط است به امور داخلى مسلمين در ارتباط با بيعت مردم و سخنان عافيت طلبان و جوسازان و همچنين اشاره به خلق و خوى جاهلى مردم در گذشته و راه مبنى بر تقوا كه پيامبر آورده در آخرين آيه ضمن بيان رسالت محمد، به خصوصيات اصحابش اشاره مى‏كند از جمله به: «اشداء على الكفار رحماء بينهم‏» ياران پيامبر(ص) نسبت به كفار شديد و سخت گيرند اما نسبت به يكديگر مهربان مى‏باشند.

 

اين سوره در سال 6 هجرى در مدينه پس از قرار داد صلح حديبيه نازل شده و داراى 29 آيه مى‏باشد. مى‏باشد.

[irsalam]

49- حجرات [حجره‏ها و اطاقها]

 

در آيه 4 نكوهشى از آندسته بى خردانى شده كه بدون رعايت نكات اخلاقى از بيرون و پشت پنجره با فرياد، پيامبر را صدا مى‏كردند.

 

اين سوره مشتمل است بر نكاتى از ادب و اخلاق مسلمان در رابطه با خدا و پيامبر و جلو نيفتادن از آنها، و سفارش به اصلاح بين مسلمانان و همنوعان و برخى نظامات اجتماعى، و كلاً سوره‏اى است اخلاقى، كه از تمسخر و استهزاء، سوء ظن، تجسس و غيبت نهى مى‏كند و از همه مردم، كسى را برتر مى‏داند كه با تقوا است «ان اكرمك عند اللّه اتقاكم‏» - آيه 13.

 

اين سوره كه 18 آيه دارد، مدنى است و در سال 7 هجرى نازل شده است.

[irsalam]

50- ق [از حروف رمز اوائل سوره‏ها]

 

بستر كلى اين سوره، معاد و احوالات مردم در قيامت است و در كنار اين مسئله، از خلقت انسان تا مرگش و پس از مرگ و بعضى از پديده‏هاى آفرينش و نعمت‏هاى خدا سخن به ميان آمده است و يادى از بعضى اقوام تكذيب كننده كه گرفتار عذاب خدا شدند.

45 آيه دارد و در سال پنجم بعثت در مكه نازل شده است. و دعوت سوره، به تحمل و استقامت و صبر، در برابر حرفهاى مشركين است. استقامت و صبر، در برابر حرفهاى مشركين است.